Με το δάχτυλο στη σκανδάλη ανά πάσα στιγμή και διαρκώς εκπλησσόμενοι από τη συμπεριφορά των κατ’ επίφασιν γειτόνων, μας δίδεται η ευκαιρία να σκύψουμε στα ιστορικά ντοκουμέντα που μας αποκωδικοποιούν ένα φυλετικό σπάραγμα που σήμερα καταπατά κάθε έννοια δικαίου και που στην πορεία του κουρέλιαζε κάθε δικαίωμα υπάρξεως λαών που είχαν τη δυστυχία να βρεθούν κάτω από το πέλμα του. Ελληνες, Αρμένιοι, Αραβες, Σύριοι, Βαλκάνιοι τότε, Κούρδοι, Λίβυοι και, δυστυχώς, και πάλι οι Αρμένιοι σήμερα. Και όλα αυτά μεθοδευμένα. Γενοκτονίες κατά στάδια...

Κατά το πρώτο στάδιο, οι υποτελείς λαοί κατέβαλλαν τον φόρο τους σε τέκνα και έπειτα αφήνονταν στην τύχη τους. Κατά το δεύτερο στάδιο, κυνηγιόνταν και παροτρύνονταν να καταστρέψουν ο ένας τον άλλον από τη μακιαβελική πολιτική του Αβδούλ Χαμίτ. Το τρίτο στάδιο εγκαινιάσθηκε από τους Νεοτούρκους, οι οποίοι καταστρέφουν τις υποτελείς φυλές μέσω συστηματικής κυβερνητικής δράσης - μια κυβέρνηση που αξιοποιεί τους πόρους και τη δύναμή της για τη δολοφονία του ίδιου της του λαού. Κι αυτό διεξάγεται με πολλαπλάσια ένταση και ασπλαχνία από την εποχή που η τουρκική κυβέρνηση εισήλθε στον πόλεμο και έλαβε διαβεβαιώσεις για την υποστήριξη της Γερμανίας, ενόσω η ίδια αψηφά τον πολιτισμένο κόσμο.

Οι Νεότουρκοι είναι «εθνικιστές» και εκπαιδεύτηκαν στη γερμανική και την ουγγρική σχολή. Η εθνική τους ιδέα είναι να επιβάλουν διά της βίας τη δική τους εθνότητα στους άλλους. Οταν οι Νεότουρκοι ανήλθαν στην εξουσία, το 1908, ανήγγειλαν ένα πρόγραμμα «εξοθωμανισμού». Ολες οι γλώσσες της αυτοκρατορίας εκτός από την τουρκική θα εξοβελίζονταν από τη χρήση. Τα τουρκικά θα αποτελούσαν τη μόνη γλώσσα στη διοίκηση, ακόμα και στην ανώτερη εκπαίδευση. Η μη τουρκική πλειοψηφία επρόκειτο να αφομοιωθεί στην τουρκική μειονότητα μέσω εξαναγκασμού. Το πρόγραμμα αυτό αντιγράφηκε από τον «εκπρωσισμό» των Πολωνών και τον «εξουγγρισμό» των Ρουμάνων, των Σλοβάκων και των Νοτιοσλάβων, την πρόθεσή τους για την απελευθέρωση των οποίων από την ξένη κυριαρχία έχουν επίσης διακηρύξει οι σύμμαχοι, με μια άλλη ρήτρα της διακοινώσεώς τους.

Στη δική τους, όμως, εκδοχή του εθνικισμού, όπως και του μιλιταρισμού, οι Τούρκοι έχουν ξεπεράσει κατά πολύ τους Ευρωπαίους ομολόγους τους. Οι Πρώσοι απαλλοτριώνουν τις γαίες των Πολωνών γαιοκτημόνων έναντι κάποιας αποζημίωσης. Οι Τούρκοι καταδιώκουν τους Έλληνες και τους Βουλγάρους, απογυμνώνοντάς τους από τα σπίτια και τις περιουσίες τους. Οι Ούγγροι κινητοποιούν στρατεύματα ώστε να τρομοκρατούν τους Σλοβάκους και τους Ρουμάνους στις εκλογές. Οι Τούρκοι στρατολογούν τους εγκληματίες από τις φυλακές τους και τους κατατάσσουν στη στρατοχωροφυλακή για να εξαφανίσουν την αρμενική φυλή. Από τότε που εγκαθιδρύθηκε το καθεστώς τους, οι Νεότουρκοι ακολουθούν το εθνικιστικό τους πρόγραμμα μέσω των σφαγών. Η σφαγή των Αδάνων το 1909, η τρομερότερη σφαγή Αρμενίων μεταξύ των σφαγών του Αβδούλ Χαμίτ κατά τα έτη 1895-1896 και αυτών που εξελίσσεται στον παρόντα χρόνο, συνέβη μέσα σε διάστημα ενός έτους από τότε που προκηρύχθηκε το Σύνταγμα των Νεοτούρκων, το οποίο υποσχόταν ίσα δικαιώματα στους πολίτες για όλους τους κατοίκους της Αυτοκρατορίας.

Το 1913 ο τουρκικός στρατός ενεπλάκη στην εξόντωση των Αλβανών, επειδή αυτοί ανέπτυσσαν ένα δικό τους, μη οθωμανικό εθνικό πνεύμα. Αυτή η δραστηριότητα διεκόπη από τον Βαλκανικό Πόλεμο, αλλά οι Τούρκοι πήραν την εκδίκησή τους για την ήττα τους σε αυτόν τον πόλεμο, ο οποίος απελευθέρωσε μεγάλους ελληνικούς και σλαβικούς πληθυσμούς από τον δικό τους ζυγό, εξοντώνοντας όλους τους Έλληνες και τους Σλάβους που απέμεναν στις περιοχές που εξακολουθούσαν να διατηρούν. Ασχολήθηκαν με αυτό κατά το διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της λήξεως των Βαλκανικών και της ενάρξεως του Ευρωπαϊκού Πολέμου και η Ελλάδα βρέθηκε ξανά στα πρόθυρα του πολέμου κατά της Τουρκίας, προκειμένου να προστατέψει τα φθίνοντα απομεινάρια των Ελλήνων που βρίσκονταν στην εξουσία της Τουρκίας, όταν αυτή η κρίση επισκιάσθηκε από την ευρύτερη σύγκρουση.

Αμέσως όταν η Τουρκία έγινε σύμμαχος της Γερμανίας, η Γερμανία συγκράτησε τους Νεοτούρκους από τον διωγμό των Ελλήνων υπηκόων της, καθώς δεν ήταν προς το συμφέρον της Γερμανίας να εμπλακεί η Ελλάδα στον Πόλεμο, στο πλευρό της Αντάντ. Τους άφησε, όμως, το ελεύθερο να διώκουν τους υπόλοιπους υποτελείς λαούς και αποτέλεσμα ήσαν οι θηριωδίες κατά των Αρμενίων και των Αράβων, που ξεκίνησαν το 1915 και έκτοτε συνεχίζονται.

Μόνον το ένα τρίτο από τα δύο εκατομμύρια των Αρμενίων της Τουρκίας επέζησε. Και αυτοί με το τίμημα της αποστασίας τους στο Ισλάμ ή, αλλιώς, φεύγοντας εκτός συνόρων και εγκαταλείποντας όλα τα υπάχοντά τους. Οι πρόσφυγες είδαν τις γυναίκες και τα παιδιά τους να πεθαίνουν στην άκρη του δρόμου, ενώ και η αποστασία επίσης για μια γυναίκα σήμαινε τον ζωντανό θάνατο ενός γάμου με έναν Τούρκο και τη συμμετοχή στο χαρέμι του. Τα άλλα δύο τρίτα «εκτοπίσθηκαν» - δηλαδή εξαναγκάσθηκαν σε πορείες μακριά από τα σπίτια τους, ομαδικά, δίχως φαγητό ή ρούχα για το ταξίδι, κάτω από υψηλές, άγριες θερμοκρασίες και δριμύ ψύχος, επί εκατοντάδες χιλιόμετρα, διά μέσου ανώμαλων ορεινών δρόμων. Λεηλατήθηκαν και βασανίστηκαν από τους φρουρούς τους, καθώς και από επιχορηγούμενες συμμορίες ληστών που επέδρασαν εναντίον τους μέσα στην ερημιά, αδελφωμένες με τους φρουρούς. Ξεραμένους από τη δίψα, τους κρατούσαν με τις ξιφολόγχες μακριά από το νερό.

Πέθαναν από την πείνα, την έκθεση και την εξάντληση, ενώ στα απόμακρα μέρη οι φρουροί και οι ληστές κατέπεφταν πάνω τους και τους δολοφονούσαν ομαδικά - άλλους στον πρώτο σταθμό της πορείας τους, κάποιους άλλους αφού πρώτα είχαν αντέξει επί εβδομάδες σε αυτό το αγωνιώδες ταξίδι. Περίπου οι μισοί από τους εκτοπισμένους -και υπήρξαν τουλάχιστον 1.200.000 τέτοιοι συνολικά- χάθηκαν έτσι κατά τη διάρκεια της πορείας τους, ενώ το υπόλοιπο μισό αργοπεθαίνει από τότε που η πορεία τερματίσθηκε. Και τούτο καθώς είχαν εκτοπισθεί στις πιο αφιλόξενες περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας: στις ελώδεις εκτάσεις στην περιφέρεια του Ικονίου. Στις όχθες του Ευφράτη, όπου, ανάμεσα στη Συρία και τη Μεσοποταμία, αυτός ρέει μέσα σε μια πετρώδη έρημο. Στην πνιγηρή και τελείως έρημη γραμμή του σιδηροδρόμου της Χετζάζης. Οι εξόριστοι που εξακολουθούσαν να βρίσκονται στη ζωή υπέφεραν χειρότερα από εκείνους που χάθηκαν με βίαιο θάνατο στην αρχή.

Η ίδια εκστρατεία εξολόθρευσης εξαπολύθηκε και εναντίον των Νεστοριανών χριστιανών στα σύνορα με την Περσία, καθώς και εναντίον των Αράβων της Συρίας, χριστιανών και μουσουλμάνων αδιακρίτως. Στη Συρία επικρατεί μια βασιλεία του τρόμου. Οι Αραβες ηγέτες έχουν ήδη φυλακισθεί, εκτελεσθεί ή εξορισθεί, ενώ η μάζα του πληθυσμού κείτεται παραλυμένη, αναμένοντας τη μοίρα των Αρμενίων, και τρομοκρατημένη περιμένει από στιγμή σε στιγμή να ακούσει ότι δημοσιεύθηκε το διάταγμα για την εξολόθρευσή της.
Αυτή η συνολική καταστροφή, η οποία έχει ήδη πλήξει δύο από τους υποτελείς λαούς της Τουρκίας και απειλεί ολόκληρο εκείνο το 60% του πληθυσμού που δεν είναι τουρκόφωνο, αποτελεί το άμεσο έργο της τουρκικής κυβερνήσεως. Το «σχέδιο εκτοπίσεων» είχε σχεδιασθεί από την κεντρική κυβέρνηση στην Κωνσταντινούπολη και τηλεγραφήθηκε ταυτόχρονα σε όλες τις τοπικές Αρχές της Αυτοκρατορίας. Εκτελέσθηκε από τους αξιωματούχους, τη στρατοχωροφυλακή, τον στρατό, τις ληστρικές ομάδες και τους εγκληματίες που οργανώθηκαν στην υπηρεσία της κυβερνήσεως. Κανένα κράτος δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί περισσότερο πλήρως υπεύθυνο για οποιαδήποτε πράξη έλαβε χώρα εντός των συνόρων του από το οθωμανικό κράτος, που είναι υπεύθυνο για τα αποτρόπαια εγκλήματα τα οποία διέπραξε εναντίον των υποτελών του λαών, κατά τη διάρκεια του πολέμου.