Ωστόσο, το κληροδότημα του παροξυσμού εκείνου καλά κρατεί. Σε πείσμα όλων των ιστορικών στοιχείων, πάμπολλοι συμπολίτες μας εξακολουθούν να πιστεύουν ότι τον μακεδονικό εθνικισμό τον επινόησε ο Τίτο, ότι οι βόρειοι γείτονές μας οφείλουν να παραδεχτούν ότι είναι Βούλγαροι (ή Σέρβοι), ότι το ιστορικό όνομα του κράτους τους είναι Βαρντάρσκα Μπανοβίνα. Καμία σημασία δεν έχει για όλους αυτούς ότι ο μακεδονικός εθνικισμός υπάρχει τουλάχιστον από τις αρχές του 20ού αιώνα και ότι διεξήγαγε απελευθερωτικό αγώνα. Ότι η προσπάθεια της Βουλγαρίας και της Σερβίας να χειραγωγήσουν τον πληθυσμό πυροδότησε κίνημα αυτοδιάθεσης και ότι το πρόταγμα «η Μακεδονία για τους Μακεδόνες» προϋπάρχει της τιτοϊκής πολιτικής. Ότι η Βαρντάρσκα Μπανοβίνα δεν ήταν παρά μια βραχύβια ονομασία.

Αλλά τι λέω; Εδώ υπάρχουν άνθρωποι που υποστηρίζουν ότι η ΠΓΔΜ δεν έχει δικαίωμα στον όρο «Μακεδονία» επειδή οι Μακεδόνες ήταν Έλληνες. Και εννοούν τους αρχαίους Μακεδόνες! Τι κι αν κατακτήθηκε η περιοχή από Ρωμαίους, τι κι αν άλλαξε διοικητικά σύνορα αμέτρητες φορές; Τι κι αν το βυζαντινό θέμα της Μακεδονίας ήταν για ένα διάστημα ούτε καν στη Μακεδονία αλλά στη Θράκη (από όπου και ο Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος της περίφημης μακεδονικής δυναστείας); Τι κι αν ήταν κομμάτι της Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας; Tι κι αν ως οθωμανική επαρχία την κατοίκησαν αναρίθμητες κοινότητες, με βασική ταυτότητα τη θρησκευτική κι όχι βέβαια κάποια φανταστική εθνική συνείδηση που επιβιώνει τάχατες αναλλοίωτη από τον καιρό του Φιλίππου; Όχι, γι’ αυτούς τους ανθρώπους, δυο χιλιάδες τριακόσια τόσα χρόνια αργότερα, ένα αρχαίο βασίλειο θέτει τον κανόνα του ποιος πρέπει να ονομάζεται πώς. Γεωπολιτική διαπραγμάτευση στα Βαλκάνια του 21ου αιώνα, υπό την κηδεμονία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Αν κάτι πρέπει να μας αφήσει αυτή η ιστορία, είναι μια βαθιά και σοβαρή ματιά στο πώς η δημόσια σφαίρα στη χώρα μας δένεται κόμπος από τους επίμονους διαλόγους που έχουμε με τον Αλέξανδρο, τον Περικλή, τον Λεωνίδα και άλλους υπερδισχιλιετείς συμπολίτες μας. Καλοί είναι οι φανταστικοί φίλοι, δεν λέω, αλλά κάποια στιγμή τα παιδιά κοινωνικοποιούνται στον πραγματικό κόσμο.

Και δεν αποτελεί δικαιολογία ότι και οι άλλοι έχουν φανταστικούς φίλους. Κυρίως όταν το βασικό πρόβλημά μας με αυτό το γεγονός είναι ότι θέλουν να πάρουν τους δικούς μας.