Η Εξεταστική για τη σιδηροδροµική τραγωδία των Τεµπών ολοκληρώθηκε µε τον πλέον δραµατικό και τελικά τραγικό τρόπο για το πολιτειακό σύστηµα της χώρας. Πέραν των διαφορετικών πορισµάτων από το κάθε κόµµα ξεχωριστά και τις οξύτατες αντεγκλήσεις µεταξύ κυβέρνησης και του συνόλου της αντιπολίτευσης, όπως συνηθίζεται ιστορικά στην Ελλάδα σε ανάλογες περιπτώσεις, τα ερωτήµατα που έµειναν πίσω είναι περισσότερα από εκείνα που είχαν τεθεί και ζητούσαν απαντήσεις όταν ξεκινούσε τις εργασίες της η Επιτροπή της Βουλής. Παρά την επίµονη και ισχυρή άµυνα του έµπειρου, µαχητικού και µε νοµικό βάθος υπουργού Επικρατείας Μάκη Βορίδη, η µοναξιά του στα κυβερνητικά έδρανα την τελευταία ηµέρα των εργασιών της Εξεταστικής δεν πέρασε βέβαια ασχολίαστη από τον Τύπο και τους πολίτες.

Η συνολική αποτίµηση των εργασιών της Εξεταστικής δεν περνά στις πιο θετικές στιγµές της κυβέρνησης, αλλά από την απέναντι πλευρά η αντιπολίτευση, ασχέτως κόµµατος και στρατηγικής, δεν κατόρθωσε να διαφύγει από την πεπατηµένη των καταγγελιών υψηλών τόνων και της προσπάθειας ισοπέδωσης στην απόδοση ευθυνών στην τελευταία κυβέρνηση. Απεδείχθη και πάλι, όπως σε σωρεία άλλων υποθέσεων από την κρίση του 1989, τα εξοπλιστικά, το Βατοπαίδι, τις λίστες Λαγκάρντ και άλλες, την υπόθεση Siemens ή αργότερα της Novartis, τις τραγωδίες στη Μάνδρα ή τη φωτιά στο Μάτι και ούτω καθεξής ότι το Κοινοβούλιο δεν µπορεί να κάνει ούτε έρευνα ούτε πολύ περισσότερο ανάκριση, αν µιλήσουµε για προανακριτικές. ∆εν υπάρχει προηγούµενο που να προέκυψε διαφορετικό κλίµα και αποτέλεσµα από ό,τι στην προκειµένη περίπτωση.

Στην παρούσα υπόθεση εξάλλου την ανάκριση σε τακτικό επίπεδο την έχει εξελίξει η τακτική ∆ικαιοσύνη και ο αρµόδιος εισαγγελέας έχει ήδη παραπέµψει στο ακροατήριο, έχει αποδώσει κατηγορίες σε 34 άτοµα. Η δίκη -σε αυτό δείχνει να πετυχαίνει η κυβέρνησηπροβλέπεται να ξεκινήσει µέχρι το καλοκαίρι, σε αντίθεση µε εκείνη για το Μάτι, που χρειάστηκε έξι χρόνια, και έχει βρεθεί µέχρι και η ογκώδης αίθουσα που εξ ανάγκης χρειάζεται για να εξελιχθεί. Το τακτικό δικαστήριο καλείται να δώσει απαντήσεις στα ερωτήµατα που έχουν τεθεί µέχρι και για το «µπάζωµα», αν υπήρχε βαγόνι µε λαθραίες καυστικές ύλες, για τα όρια της ευθύνης του σταθµάρχη, των µηχανοδηγών, της διοίκησης του οργανισµού, των Ιταλών διαχειριστών της Hellenic Train, ακόµη και να «ακουµπήσει» τους υπουργούς ή άλλους από τον χώρο της πολιτικής που τυχόν υπέχουν ευθύνες για την κατάσταση και τις συνθήκες ασφαλείας του σιδηροδροµικού δικτύου της χώρας. Στην τελευταία περίπτωση δεν µπορεί να δικάσει υπουργούς, αλλά να στείλει τις ισχυρές ενδείξεις της πίσω στη Βουλή για προανακριτική, επιχείρηµα ειδικά του ΣΥΡΙΖΑ για το ότι δεν ζήτησε τώρα προανακριτική επιτροπή, όπως τον προκαλούσε η κυβέρνηση διά του Βορίδη.

Για τις ευθύνες λοιπόν θα κρίνουν οι δικαστές. Στην πολιτική και το Κοινοβούλιο τι µένει, για να στηρίξει την ελάχιστη αξιοπρέπεια του πολιτεύµατος και να απευθυνθεί πειστικά στους πολίτες; Τρία θέµατα, που φυσικά για να εξελιχθούν απαιτείται κυβερνητική πρωτοβουλία σε επίπεδο πρωθυπουργού. Πρώτον, να ψηφισθούν οι εκτελεστικοί νόµοι για το άρθρο 73 παράγραφος 6 του Συντάγµατος, που προκρίθηκε στην τελευταία αναθεώρηση του Συντάγµατος επί Νέας ∆ηµοκρατίας και δίνει τη δυνατότητα να συµµετέχουν στη νοµοθεσία οι πολίτες αν συγκεντρωθούν άνω των 500.000 υπογραφών. ∆εύτερον, να τεθεί προς αναθεώρηση εκ νέου το άρθρο 86 του Συντάγµατος, όπου αυτή τη φορά να µεταφερθεί ο καταλογισµός ποινικών ευθυνών υπουργών στην τακτική ∆ικαιοσύνη χωρίς εµπλοκή του Κοινοβουλίου. Τρίτον, να προγραµµατισθεί, µε προτεραιότητα, σιδηροδροµικό δίκτυο για τη χώρα υψηλών προδιαγραφών και ασφάλειας, όχι µόνον για τη µετακίνηση ανθρώπων αλλά και εµπορευµάτων, αφού η Ελλάδα επιδιώκει να εξελιχθεί σε διαµετακοµιστικό κέντρο. Τέτοιες ενέργειες θα δείξουν σοβαρότητα και δηµοκρατική πολιτειακή ευθύνη.