avatar

Τα ωραία του Ανδρέα
Ανδρέας Μαζαράκης

Η "σύγκρουση των πολιτισµών" είναι πλέον σε εξέλιξη

Άρθρο γνώμης

Η ∆ύση θα πρέπει να δώσει διµέτωπο αγώνα, τόσο στο οικονοµικό επίπεδο µε την Κίνα όσο και µε θερµά µέτωπα απέναντι στο Ισλάµ

sygkrousi-dysi
Η θεωρία του Σάµιουελ Χάντιγκτον για τη «σύγκρουση των πολιτισµών» και την ανασυγκρότηση των χωρών και των ζωνών επιρροής στη βάση µιας πολιτιστικής «νέας τάξης» µπορεί να αναδείχθηκε στο τέλος του Ψυχρού Πολέµου και να διαψεύστηκε ως θεώρηση πραγµάτων στα 30 χρόνια της χρηµατοοικονοµικής παγκοσµιοποίησης, αλλά όσο περνούν οι δεκαετίες αποκτά νόηµα και περιεχόµενο. Μια θεωρία όπως αυτή του Χάντιγκτον µπορεί να µην επιβεβαιωθεί ως προς τον χρονικό ορισµό και προδιαγραφή εξέλιξής της, αλλά τελικά να επιβεβαιωθεί σε µια ύστερη περίοδο της ιστορία του πλανήτη.

Στην παρούσα φάση, που η παγκοσµιοποίηση αµφισβητείται και τα δίκτυά της κλονίζονται, προκύπτει µια διπλή πρόκληση για τη ∆ύση, που καλείται ταυτόχρονα -αν και απολύτως ναρκοθετηµένη και υπονοµευµένη από λανθασµένες θεωρήσεις της ενδιάµεσης «τάξης» του τέλους των εθνών, των πολιτισµών και των ταυτοτήτων- να πετύχει µια διπλή ανάσχεση. Απέναντι στον πολιτιστικό και εµπορικό ανταγωνισµό της Κίνας και των δορυφόρων της από τη µία και από την άλλη απέναντι στον ισλαµικό φονταµενταλισµό, που την απειλεί εντός και περιµετρικά των τειχών της, είτε αναφερόµαστε στην Ευρώπη είτε στις ΗΠΑ είτε στον νέο κόσµο του Ειρηνικού και της Ασίας.

Η Κίνα µέσω των BRICS επιχειρεί και µάλλον µε επιτυχία «εισοδισµό» στον παγκόσµιο Νότο από τα πάνω, χρηµατοδοτώντας υποδοµές και αγοράζοντας δηµόσια χρέη κρατών και ζωνών µαζί µε τις πλουτοπαραγωγικές πηγές τους. Η ∆ύση, και ειδικά το «βαθύ κράτος» των ΗΠΑ εν τη αφελεία του ή δωροδοκούµενο, πίστεψε ότι ο δυτικός πολιτισµός, µέσω της τεχνικής του υπερδοµής, θα πετύχει την υποταγή της κινεζικής παράδοσης.

Φυσικά οι σχεδιασµοί αυτοί έχουν πέσει έξω εκ του αποτελέσµατος. Οι Κινέζοι, µε τη βεβαιότητα του παλαιού πολιτισµού τους και της συνοχής των διοικητικών και κοινωνικών δοµών τους αντέγραψαν σε µεγάλο βαθµό το τεχνικό-τεχνολογικό πλεονέκτηµα της ∆ύσης, στο προκεχωρηµένο «φυλάκιο» της Αµερικής και το παρήγαγαν µαζικά στη συνέχεια φτηνά, εξαγοράζοντας ταυτόχρονα τους αµοραλιστές και µαταιόδοξους Ευρωπαίους στις κεντρικές τους δοµές της Γερµανίας και της Γαλλίας, σε µεγάλο βαθµό µέχρι και στο Ηνωµένο Βασίλειο.

Από την άλλη πλευρά ο ισλαµικός ριζοσπαστισµός, που και πάλι επετράπη από δοµές της ∆ύσης, ένθεν και ένθεν του Ατλαντικού, αφού θεωρήθηκε όπλο αρχικά για την απορρύθµιση συντεταγµένων δοµών της Ανατολής, που λογίζονταν ως εχθροί της µονοκρατορίας της ∆ύσης και των ΗΠΑ µετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, τελικά κατέληξε ως το «ξίφος του Αλλάχ» που απειλεί µέσα από τα τείχη τις πόλεις και τα κράτη της δυτικής οντότητας. Σήµερα, στο «µεταίχµιο» της ιστορίας η ∆ύση θα πρέπει να δώσει διµέτωπο αγώνα, στη βάση της «σύγκρουσης των πολιτισµών», όπως όλα δείχνουν όλο και πιο πιεστικά, έχοντας χάσει τη δική της αυτοπεποίθηση για την αξία του πολιτισµού της ως προς τις βασικές αξίες του, τόσο στο οικονοµικό και εµπορικό επίπεδο µε τους δασµούς απέναντι στην Κίνα όσο και µε θερµά µέτωπα απέναντι στο Ισλάµ.

Αν θέλουµε να έχει πιθανότητες επικράτησης η ∆ύση, θα πρέπει να µιλήσουµε για ένα νέο «σιδηρούν παραπέτασµα» στον δικό της κόσµο, απέναντι στην κινεζική Ανατολή, εφόσον όµως κατορθώσει να ελέγξει τον ισλαµικό φονταµενταλισµό εντός των τειχών της και της περιφέρειας επιρροής της. Κρίσιµο θερµό µέτωπο είναι αυτό του πολέµου που διεξάγει το Ισραήλ πέριξ της Ιερουσαλήµ, που θα πρέπει να αξιολογηθεί εις ολόκληρον ως προς τη σηµασία του και ως προς την αναγκαιότητα της επικράτησής του έναντι του ισλαµικού φονταµενταλισµού, δηµιουργώντας µια «νέα τάξη» στη βάση των «συµφωνιών του Αβραάµ» και της Μεσογείου, απέναντι σε δυνάµεις όπως το Ιράν και η Τουρκία.

Η κρίσιµη σηµασία της στήριξης Νετανιάχου, παρά τη θυσία των οµήρων που αποτελούν όπλο στα χέρια της Χαµάς, αποτελεί προαπαιτούµενο…


*Δημοσιεύτηκε στην «Απογευματινή»