Είναι προφανές ότι το ναυάγιο ανοικτά της Πύλου αποτελεί μια μεγάλη ανθρώπινη τραγωδία, αφενός λόγω του αριθμού των θυμάτων, αφετέρου λόγω του τρόπου που έγινε.

Η Ελλάδα, μάλιστα, μάλλον με δόση υπερβολής, κήρυξε τριήμερο εθνικό πένθος. Η πρωτοβουλία της αυτή, όμως, δεν απέτρεψε ούτε αρνητικά σχόλια από κάποια ΜΜΕ του εξωτερικού αλλά ούτε και την πολιτική διαμάχη στο εσωτερικό, η οποία, μάλιστα, λόγω προεκλογικής περιόδου προσέλαβε επιπρόσθετη διάσταση. Το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν το Λιμενικό μπορούσε να διασώσει αυτούς που τελικώς βρήκαν τραγικό θάνατο στα νερά της Μεσογείου. Ο ισχυρισμός ότι δεν μπορούσε να δράσει, επειδή το δουλεμπορικό σαπιοκάραβο βρισκόταν σε διεθνή ύδατα, δεν ισχύει. Δεδομένου ότι ήταν εξόφθαλμο πως επρόκειτο για δουλεμπορικό, οι λιμενικοί είχαν το δικαίωμα να παρέμβουν. Εδώ εγείρεται λοιπόν το πραγματικά κρίσιμο ερώτημα: μπορούσαν πραγματικά να παρέμβουν, πώς θα παρενέβαιναν και ποιοι οι κίνδυνοι από μια τέτοια παρέμβασή τους;

Είναι το ερώτημα που όσοι απευθύνουν κατηγορίες αποφεύγουν να θέσουν και πολύ περισσότερο να απαντήσουν. Ας μην ξεχνάμε ότι το μοιραίο αλιευτικό ανετράπη και παρέσυρε στον βυθό εκατοντάδες σε συνθήκες σχεδόν νηνεμίας. Κι αυτό, επειδή λόγω του πλήθους στο κατάστρωμα είχε ψηλά το κέντρο βάρους και οποιαδήποτε απότομη μετατόπιση του πλήθους, όπως απεδείχθη, ήταν ικανή να προκαλέσει ανατροπή. Τι, λοιπόν, μπορούσε να πράξουν οι λιμενικοί; Εάν έδεναν με σκοινί το δουλεμπορικό για να το ρυμουλκήσουν στην Πύλο, ήταν ορατός διά γυμνού οφθαλμού ο κίνδυνος να προκαλέσουν την ανατροπή του. Υπενθυμίζω πως σε αντίστοιχη περίπτωση στο Αιγαίο, όταν σκάφος του Λιμενικού έδεσε δουλεμπορικό έμφορτο με παράνομους μετανάστες πλοιάριο, αυτό κόπηκε στη μέση, με αποτέλεσμα οι μετανάστες να βρεθούν στη θάλασσα. Οι λιμενικοί διέσωσαν τη μεγάλη πλειονότητα, αλλά μερικοί πνίγηκαν. Γι’ αυτό το περιστατικό οι λιμενικοί, οι οποίοι έχουν διασώσει εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, συχνά με κίνδυνο της ζωής τους, βρέθηκαν κατηγορούμενοι!

Δεν γνωρίζω τα ακριβή περιστατικά στο ναυάγιο ανοικτά της Πύλου. Αναρωτιέμαι, όμως, ποιος μπορούσε να αναλάβει την ευθύνη να παρέμβει στο υπερφορτωμένο δουλεμπορικό, διακινδυνεύοντας να προκαλέσει άθελά του την ανατροπή του και να κατηγορηθεί για τον αναπόφευκτο θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων. Και δεν θα κατηγορούνταν κάποιοι λιμενικοί. Οι τίτλοι στα διεθνή ΜΜΕ θα ήταν ότι η Ελλάδα έπνιξε 750 μετανάστες! Ποιος άραγε μπορούσε να αναλάβει τέτοια ευθύνη, τη στιγμή που το δουλεμπορικό δεν έδειχνε ότι βυθιζόταν; Όπως έγινε γνωστό στη συνέχεια, το εν λόγω σαπιοκάραβο είχε κάνει επιτυχώς την ίδια διαδρομή προς Ιταλία 18 φορές! Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς στη δημόσια συζήτηση, το πρόβλημα δεν είναι η διαχείριση του συγκεκριμένου περιστατικού, το οποίο απέκτησε τη φόρτιση που απέκτησε λόγω της ανατροπής και των αναπόφευκτων θανάτων. Όσο θα αποπλέουν τέτοια δουλεμπορικά πλοιάρια από τη Βόρεια Αφρική ή από τις τουρκικές ακτές, τέτοια δυστυχήματα είναι αναπόφευκτα.

Εάν η ΕΕ εγκατέλειπε την υποκρισία της, λύση θα μπορούσε να βρεθεί. Οι σχετικές προτάσεις είναι στο τραπέζι, αλλά λείπει η πολιτική βούληση. Έτσι, έχουμε φτάσει στο δόγμα του Κώστα Βουτσά «να τρουπώσω...».

Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ στις 21/6