Για κάποια σημαντικά γεγονότα, συνηθίζουμε να λέμε ότι όλοι θυμούνται πού ήταν και τι έκαναν όταν συνέβησαν. Ένα από αυτά τα γεγονότα είναι και τα ξημερώματα Σαββάτου 27 Ιουνίου 2015, όταν ο Αλέξης Τσίιπρας ανακοίνωσε μέσω διαγγέλματος τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος την Κυριακή 5 Ιουλίου. Το πρώτο δημοψήφισμα μετά από εκείνο του 1974 για τη μορφή του πολιτεύματος μετά την πτώση της δικτατορίας έπαιρνε σάρκα και οστά.

Λίγη ώρα μετά το διάγγελμα, οι υπουργοί οι οποίοι συμμετείχαν στη συνεδρίαση του κυβερνητικού συμβουλίου που μετατράπηκε σε συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, βγαίνουν από το Μαξίμου και κάνουν πανηγυρικές δηλώσεις, ξεκινώντας πρόωρα τον αγώνα για το «Όχι».

Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης υποστήριζε ότι «όλοι θα ψηφίσουμε 'όχι', όλος ο λαός θα ψηφίσει 'όχι'», ο Γιώργος Κατρούγκαλος έλεγε ότι «'όχι' σημαίνει εμπιστοσύνη στη χώρα», ο Νίκος Ξυδάκης ανέφερε με στόμφο ότι «κάποια στιγμή πρέπει να αποφασίσει ο λαός τι θα κάνει ο ίδιος και όχι κάποιοι άλλοι από εξώ γι' αυτόν».

Αποκορύφωμα ο Νίκος Παππάς ο οποίος δήλωνε χαμογελαστός: «Είναι μια πολύ όμορφη νύχτα και θα ξημερώσει μια πολύ όμορφη μέρα».

Για τους περισσότερους όμως η νύχτα δεν ήταν όμορφη. Οι ουρές είχαν ήδη αρχίσει να σχηματίζονται στα ΑΤΜ των τραπεζών και οι «γνωστοί-άγνωστοι» να προκαλούν ταραχές στο κέντρο της Αθήνας. Τα χρήματα λιγόστευαν στις τράπεζες και η Ελλάδα έμπαινε σε ένα τούνελ από το οποίο δεν έχει βγει ακόμα.

Το επόμενο πρωί η απόφαση του Αλέξη Τσίπρα, έμοιαζε περισσότερο σαν μία ζαριά, παρά σαν μία κίνηση τακτικής, όπως ήθελαν να την παρουσιάσουν. Κι αυτό γιατί μέσα σε ένα μόλις βράδυ, τέθηκαν εν αμφιβόλω η κοινωνική συνοχή, η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, ακόμα και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Στην Ευρώπη αρχίζει να συζητιέται ότι το δημοψήφισμα δεν αφορά την έγκριση ή όχι από τον λαό της πρότασης Γιούνκερ για συμφωνία, αλλά την παραμονή ή όχι στη ζώνη του ευρώ και οι εταίροι αποχωρούν από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αποσύροντας μάλιστα και την πρόταση συμφωνίας που ο Αλέξης Τσίπρας έθετε σε δημοψήφισμα.

Στα πολιτικά πηγαδάκια αρχίζει να κυκλοφορεί η φήμη ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, εξετάζει το ενδεχόμενο της παραίτησης για να καθυστερήσει τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Κύκλοι της Προεδρίας της Δημοκρατίας έσπευσαν τότε να διαψεύσουν τα σενάρια, σχολιάζοντας μάλιστα ότι είναι ντροπή να γράφονται και να αναπαράγονται τέτοιες ανοησίες.

Το βράδυ της ίδιας μέρας σε μία θυελλώδη συνεδρίαση στη Βουλή υπερψηφίζεται με 178 «ναι» από τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, των Ανεξάρτητων Ελλήνων κα της Χρυσής Αυγής η πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στις 5 Ιουλίου.

Τα «όχι» ανήλθαν σε 120, δύο βουλευτές δεν ψήφισαν. Στη συνεδρίαση πρωταγωνιστούν εκτός από τον Αλέξη Τσίπρα που υπερασπίζεται την απόφασή του, η Ζωή Κωνσταντοπούλου με τη στάση της, η Νέα Δημοκρατία που αποχωρεί σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την τότε Πρόεδρο της Βουλής, ο Αντώνης Σαμαράς και η Αντιπολίτευση -πλην Χρυσής Αυγής- που εξαπολύει επίθεση στη ΝΔ.

Στο Eurogroup επικρατεί η τελείως αντίθετη εικόνα. Ο τότε επικεφαλής της ευρωομάδας, Γερούν Ντάισελμπλουμ, αφού ακούει τον Γιάνη Βαρουφάκη και αρνείται το αίτημα για παράταση του προγράμματος μέχρι το δημοψήφισμα, τον πετάει έξω από τη συνεδρίαση και συνεχίζει.

Μετά την ολοκλήρωσή του, δηλώνει μεταξύ άλλων: «Το πρόγραμμα θα εκπνεύσει την Τρίτη το βράδυ. Θα συζητήσουμε για τα επόμενα βήματα μας για να διατηρήσουμε την αξιοπιστία της Ευρωζώνης. Δεν μπορώ να εξηγήσω τι σημαίνει το 'ναι' και το 'όχι'. Η ελληνική κυβέρνηση έχει ξεκινήσει υπέρ του 'όχι'. Ρωτούσαμε και εμείς τον κ. Βαρουφάκη να μας πει τι σημαίνει η μία και η άλλη επιλογή».

Τρία χρόνια μετά, όσα έγιναν στις 27 Ιουνίου 2015, μοιάζουν με μακρινή ανάμνηση. Ο Αλέξης Τσίπρας έβαλε γραβάτα, η ελληνική οικονομία πασχίζει μετά βίας να επανέλθει στο σημείο που βρισκόταν το 2014, υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας δεν είναι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αλλά ο Όλαφ Σολτς, επικεφαλής του Eurogroup δεν είναι ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, αλλά ο Μάριο Σεντένο και πρόεδρος της Γαλλίας είναι ο Εμμανουέλ Μακρόν αντί του Φρανσουά Ολάντ.

Τρία χρόνια μετά, πολλοί είναι εκείνοι που ακόμα προσπαθούν να καταλήξουν σε ένα συμπέρασμα για τους πραγματικούς λόγους που ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να προκηρύξει δημοψήφισμα.

Το παρασκήνιο της εποχής αναφέρει ότι το χαρτί του δημοψηφίσματος συζητιόταν στις κλειστές συσκέψεις του πρωθυπουργού μέσα στον Ιούνιο, τις ημέρες που Θεσμοί και ελληνικό οικονομικό επιτελείο αντάλλασσαν προτάσεις, στην προσπάθειά τους να καταλήξουν σε συμφωνία. Οι υπουργοί μάλιστα που ανέβαιναν τα σκαλιά του Μαξίμου το βράδυ εκείνης της Παρασκευής, δεν ήξεραν τι επρόκειτο να ακούσουν από τον πρωθυπουργό, εκτός από πέντε. Τον Γιάνη Βαρουφάκη, τον Γιάννη Δραγασάκη τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, τον Νίκο Παππά και τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη. Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ της εποχής ήταν οι άνθρωποι που ενημερώθηκαν την Πέμπτη, 25 Ιουνίου μεταξύ της σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των 5 και του Αλ. Τσίπρα και της Συνόδου Κορυφής που έγινε μετά και της συνάντησης με την Άνγκελα Μέρκελ και τον Φρανσουά Ολάντ. Στη συνάντηση εκείνη ο πρωθυπουργός μπήκε αποφασισμένος για το δημοψήφισμα αλλά χωρίς να πει τίποτα.

Ο Αλέξης Τσίπρας λοιπόν , είχε τα ζάρια στο χέρι του επί έναν μήνα και αποφάσισε να τα ρίξει στις 27 Ιουνίου.