Ανάγκη συγκρότησης κυβερνητικής επιτροπής
Γιατί πρέπει να ενισχυθεί το μοντέλο του επιτελικού κράτους
με τον Γιάννη Κουρτάκη
Κατά κοινή παραδοχή, η κυβέρνηση Μητσοτάκη διαχειρίζεται μία από τις μεγαλύτερες και συνάμα παρατεταμένες κρίσεις της Μεταπολίτευσης. Τα όσα καλείται να αντιμετωπίζει σε καθημερινή βάση ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εκτός από πρωτόγνωρα, εμπεριέχουν πολλούς και αστάθμητους παράγοντες. Μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα πολλές φορές επιβάλλεται να υπάρχει αναπροσαρμογή της στρατηγικής. Οχι γιατί έγινε κάποιο λάθος, αλλά γιατί άλλαξε ο ιός.
Αν κοιτάξουμε τη μεγάλη εικόνα (που η αλήθεια είναι ότι δεν το συνηθίζουμε ως λαός), θα αντιληφθούμε ότι η χώρα μας τα έχει καταφέρει πολύ καλύτερα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Ακόμα και στην επιχείρηση των εμβολιασμών, το κράτος (που δεν διεκδικεί και την καλύτερη οργάνωση) επέδειξε απόλυτο συντονισμό, απογοητεύοντας όσους επένδυαν στην αποτυχία της κυβέρνησης. Επειδή οι συνθήκες εξακολουθούν να είναι δύσκολες και θα απαιτηθεί ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια κατά το προσεχές διάστημα, χρειάζεται εγρήγορση. Είναι κάτι που επισήμανε και στο τελευταίο μήνυμά του προς τον ελληνικό λαό και ο πρωθυπουργός.
Στο πλαίσιο αυτό και σε αυτήν τη φάση, που μπαίνουμε στην τελική ευθεία, δεν είναι λίγοι εκείνοι, εντός και εκτός κυβέρνησης, που εκφράζουν την ανάγκη για τη δημιουργία μιας πιο πολιτικής ομάδας, που θα αναλάβει γενικότερη δράση στην άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής. Μιας άτυπης κυβερνητικής επιτροπής, στην οποία θα μετέχουν έμπειρα πολιτικά πρόσωπα, ικανά να διαχειριστούν οποιαδήποτε κρίση. Γιατί δεν είναι δυνατόν για κάθε ψύλλου πήδημα να απαιτείται η παρουσία του πρωθυπουργού για να υπάρξει εκτόνωση. Δεν μπορεί διαρκώς να καταναλώνει κεφάλαιο ο Μητσοτάκης.
Η πρόσφατη υπόθεση της Ικαρίας, όσο ενδεικτική υπήρξε, άλλο τόσο διδακτική πρέπει να γίνει. Στην πολιτική απαιτούνται άμεσα ανακλαστικά, μα πρωτίστως καθαρός λόγος. Η πολιτική εμπειρία δεν είναι κάτι θεωρητικό, ούτε δανείζεται ούτε αγοράζεται από το περίπτερο, αλλά αποκτάται με τα χρόνια.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που αδιαμφισβήτητα απολαμβάνει και της εκτίμησης, αλλά και της εμπιστοσύνης της συντριπτικής πλειονότητας των πολιτών, επιβάλλεται να προστατεύεται. Οχι για να μη χαλάσει το μαλλί ή μην του τσαλακωθεί το πουκάμισο, αλλά γιατί αυτό απαιτεί η κοινή λογική. Οπως το σουβλατζίδικο πουλάει κρέας και το ξενοδοχείο κρεβάτια, έτσι και το Μαξίμου πουλάει πολιτική. Αν το σουβλατζίδικο δεν έχει κρέας, δεν μπορεί να πουλήσει τίποτα. Μια άτυπη κυβερνητική ομάδα από πέντεέξι υπουργούς θα ήταν πολύ πιο χρήσιμη από τους πρωινούς και μεσημεριανούς «καφέδες», που προσθέτουν ελάχιστα στην ουσία της πολιτικής. Ακόμα και για τη διαχείριση των κρίσεων, μια τέτοια ομάδα θα βοηθούσε τον πρωθυπουργό. Το ερώτημα είναι κατά πόσο ταιριάζει ένα τέτοιο όργανο με τη λογική του επιτελικού κράτους. Ταιριάζει και παραταιριάζει, γιατί, όπως έχει αποδειχθεί από την εξέλιξη των πραγμάτων, μέσα στην καταιγίδα του τελευταίου χρόνου, δύσκολα μπορεί να σταθεί το μοντέλο του επιτελικού κράτους. Γιατί επιβάλλεται να υπάρξουν πιο γρήγορες αποφάσεις, να τρέξουν πιο γρήγορα οι διαδικασίες, μα κυρίως να σηκώσει ακόμα περισσότερα τηλέφωνα ο πρωθυπουργός. Και, στην τελική, σε κορυφαίες στιγμές επιβάλλεται να διοικούν και να χαράζουν στρατηγική οι υπουργοί και όχι οι επιδημιολόγοι για την Υγεία, οι οικονομολόγοι για την οικονομία και οι γεωπόνοι για την αγροτιά. Η κυβερνώσα παράταξη διαθέτει το πολιτικό προσωπικό για να συγκροτηθεί μια τέτοια ομάδα, που θα έχει ως βασικό στόχο, εκτός από τη διαχείριση, και την παραγωγή πολιτικής.
Αν κοιτάξουμε τη μεγάλη εικόνα (που η αλήθεια είναι ότι δεν το συνηθίζουμε ως λαός), θα αντιληφθούμε ότι η χώρα μας τα έχει καταφέρει πολύ καλύτερα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Ακόμα και στην επιχείρηση των εμβολιασμών, το κράτος (που δεν διεκδικεί και την καλύτερη οργάνωση) επέδειξε απόλυτο συντονισμό, απογοητεύοντας όσους επένδυαν στην αποτυχία της κυβέρνησης. Επειδή οι συνθήκες εξακολουθούν να είναι δύσκολες και θα απαιτηθεί ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια κατά το προσεχές διάστημα, χρειάζεται εγρήγορση. Είναι κάτι που επισήμανε και στο τελευταίο μήνυμά του προς τον ελληνικό λαό και ο πρωθυπουργός.
Στο πλαίσιο αυτό και σε αυτήν τη φάση, που μπαίνουμε στην τελική ευθεία, δεν είναι λίγοι εκείνοι, εντός και εκτός κυβέρνησης, που εκφράζουν την ανάγκη για τη δημιουργία μιας πιο πολιτικής ομάδας, που θα αναλάβει γενικότερη δράση στην άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής. Μιας άτυπης κυβερνητικής επιτροπής, στην οποία θα μετέχουν έμπειρα πολιτικά πρόσωπα, ικανά να διαχειριστούν οποιαδήποτε κρίση. Γιατί δεν είναι δυνατόν για κάθε ψύλλου πήδημα να απαιτείται η παρουσία του πρωθυπουργού για να υπάρξει εκτόνωση. Δεν μπορεί διαρκώς να καταναλώνει κεφάλαιο ο Μητσοτάκης.
Η πρόσφατη υπόθεση της Ικαρίας, όσο ενδεικτική υπήρξε, άλλο τόσο διδακτική πρέπει να γίνει. Στην πολιτική απαιτούνται άμεσα ανακλαστικά, μα πρωτίστως καθαρός λόγος. Η πολιτική εμπειρία δεν είναι κάτι θεωρητικό, ούτε δανείζεται ούτε αγοράζεται από το περίπτερο, αλλά αποκτάται με τα χρόνια.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που αδιαμφισβήτητα απολαμβάνει και της εκτίμησης, αλλά και της εμπιστοσύνης της συντριπτικής πλειονότητας των πολιτών, επιβάλλεται να προστατεύεται. Οχι για να μη χαλάσει το μαλλί ή μην του τσαλακωθεί το πουκάμισο, αλλά γιατί αυτό απαιτεί η κοινή λογική. Οπως το σουβλατζίδικο πουλάει κρέας και το ξενοδοχείο κρεβάτια, έτσι και το Μαξίμου πουλάει πολιτική. Αν το σουβλατζίδικο δεν έχει κρέας, δεν μπορεί να πουλήσει τίποτα. Μια άτυπη κυβερνητική ομάδα από πέντεέξι υπουργούς θα ήταν πολύ πιο χρήσιμη από τους πρωινούς και μεσημεριανούς «καφέδες», που προσθέτουν ελάχιστα στην ουσία της πολιτικής. Ακόμα και για τη διαχείριση των κρίσεων, μια τέτοια ομάδα θα βοηθούσε τον πρωθυπουργό. Το ερώτημα είναι κατά πόσο ταιριάζει ένα τέτοιο όργανο με τη λογική του επιτελικού κράτους. Ταιριάζει και παραταιριάζει, γιατί, όπως έχει αποδειχθεί από την εξέλιξη των πραγμάτων, μέσα στην καταιγίδα του τελευταίου χρόνου, δύσκολα μπορεί να σταθεί το μοντέλο του επιτελικού κράτους. Γιατί επιβάλλεται να υπάρξουν πιο γρήγορες αποφάσεις, να τρέξουν πιο γρήγορα οι διαδικασίες, μα κυρίως να σηκώσει ακόμα περισσότερα τηλέφωνα ο πρωθυπουργός. Και, στην τελική, σε κορυφαίες στιγμές επιβάλλεται να διοικούν και να χαράζουν στρατηγική οι υπουργοί και όχι οι επιδημιολόγοι για την Υγεία, οι οικονομολόγοι για την οικονομία και οι γεωπόνοι για την αγροτιά. Η κυβερνώσα παράταξη διαθέτει το πολιτικό προσωπικό για να συγκροτηθεί μια τέτοια ομάδα, που θα έχει ως βασικό στόχο, εκτός από τη διαχείριση, και την παραγωγή πολιτικής.