Σε συνέχεια του άρθρου μας που δημοσιεύθηκε την περασμένη Τετάρτη (Δείτε εδώ: Tα σενάρια της δεύτερης κάλπης), ας διερευνήσουμε τις πιθανές εξελίξεις εάν στις εκλογές της 21ης Μαΐου έλθει πρώτο κόμμα η ΝΔ, όπως δείχνουν και οι δημοσκοπήσεις.

Εδώ και καιρό ο Μητσοτάκης έχει δηλώσει πως, όταν κληθεί από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, θα την καταθέσει αμέσως τη διερευνητική εντολή, με σκοπό να καταστήσει μονόδρομο τις δεύτερες εκλογές, που θα γίνουν με ενισχυμένη αναλογική. Το ενδεχόμενο στις πρώτες εκλογές με απλή αναλογική ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και ΜέΡΑ25 να συγκεντρώσουν 151 βουλευτές δεν αποκλείεται, αλλά πολιτικά θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να σχηματίσουν κυβέρνηση. Αυτό σημαίνει πως θα στηθούν και πάλι κάλπες στις αρχές Ιουλίου. Το κλίμα στις δεύτερες εκλογές θα είναι διαφοροποιημένο από το κλίμα στις 21 Μαΐου. Η ΝΔ ασκεί την εξουσία για μία τετραετία και αναπόφευκτα έχει υποστεί φθορά. Είναι δεδομένο πως η ακρίβεια, οι πλειστηριασμοί και το σκάνδαλο των υποκλοπών είχαν ροκανίσει το πολιτικό κεφάλαιο του Μητσοτάκη, αλλά ο ίδιος είχε καταφέρει να ελέγξει σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση.

Ήλθε, όμως, η τραγωδία των Τεμπών να λειτουργήσει σαν «τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι», με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να υποστεί βαρύ πολιτικό και κατ’ επέκταση και εκλογικό πλήγμα. Το αξιοσημείωτο, όμως, είναι πως την κυβερνητική φθορά δεν την εισπράττει ο ΣΥΡΙΖΑ, ως αξιωματική αντιπολίτευση -όπως συνήθως συμβαίνει στον κοινοβουλευτισμό- αλλά κυρίως το αντισυστημικό ρεύμα. Δεδομένου ότι όλοι σχεδόν βλέπουν δεύτερες εκλογές, οι πρώτες θα είναι μια ευκαιρία για δυσαρεστημένους δεξιούς και κεντροδεξιούς ψηφοφόρους να εκτονώσουν στην πρώτη κάλπη τη δυσαρέσκειά τους, επανερχόμενοι στη δεύτερη, αφού είναι κοινός τόπος ότι τότε θα κριθεί το ζήτημα της εξουσίας. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, την αποσυσπείρωση στις 21 Μαΐου να ακολουθήσει μια μεγαλύτερη ή μικρότερη επανασυσπείρωση στις αρχές Ιουλίου. Με άλλα λόγια, στις δεύτερες εκλογές το δίλημμα «ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ» θα είναι πιο ισχυρό από ό,τι στις πρώτες.

Ο Μητσοτάκης έχει θέσει ως στόχο την αυτοδυναμία. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ο στόχος αυτός δεν είναι ρεαλιστικός. Δεν ήταν ούτε πριν από τα Τέμπη, πολύ περισσότερο μετά. Και αυτό παρότι η ΝΔ θα έχει ένα πρόσθετο σοβαρό πλεονέκτημα στις αρχές Ιουλίου. Ένας πολύ μεγάλος αριθμός νέων 17-35 ετών θα είναι διακοπές (μαθητές που τελείωσαν τις Πανελλαδικές και φοιτητές που τελείωσαν τις δικές τους εξετάσεις )ή σε τουριστικούς προορισμούς για εποχική εργασία. Δεδομένου ότι η ΝΔ είναι μεσαίο κόμμα σ’ αυτές τις ηλικίες, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μεγάλο προβάδισμα, η κατά κανόνα μη συμμετοχή αυτών των νέων στις εκλογές ευνοεί τους «γαλάζιους».

Ας έλθουμε, όμως, στον πυρήνα. Τη νύχτα των δεύτερων εκλογών είναι δεδομένο πως ο Μητσοτάκης θα απευθύνει πρόσκληση στο ΠΑΣΟΚ να συγκυβερνήσουν. Όπως είναι γνωστό, ο Ανδρουλάκης έχει θέσει ως όρο για να συγκυβερνήσει ή με τη ΝΔ ή με τον ΣΥΡΙΖΑ (όποιο κόμμα θα είναι πρώτο) πρωθυπουργός να είναι τρίτο πρόσωπο. Προφανώς, ο Μητσοτάκης δεν είναι διατεθειμένος να κάνει πίσω από κάτι που θεωρεί πως δικαιούται. Εάν η ΝΔ τον Ιούλιο καταφέρει να έχει τουλάχιστον 144-145 έδρες, θα έχει ελπίδες να συγκεντρώσει τις αναγκαίες 151. Πώς; Δεν αποκλείεται κάποιοι βουλευτές από το ΠΑΣΟΚ -έχοντας και το δέλεαρ της υπουργοποίησηςνα επικαλεσθούν την ανάγκη να μη μείνει ο τόπος ακυβέρνητος, να διαχωρίσουν τη θέση τους από τον Ανδρουλάκη και το κόμμα τους και να συμπράξουν, εάν είναι βέβαιο πως ο Μητσοτάκης μπορεί να συγκεντρώσει τις 151 έδρες, αποσπώντας και 1-2 βουλευτές από την Ελληνική Λύση. Εάν, όμως, η ΝΔ έχει λιγότερους βουλευτές θα προκύψει αδιέξοδο. Μπορεί ο Βορίδης να απείλησε με τρίτες εκλογές, αλλά είναι σοβαρό πρόβλημα να διεξαχθούν εκλογές τον Αύγουστο, στην καρδιά της τουριστικής περιόδου. Στις τρίτες εκλογές αναπόφευκτα θα πιεζόταν πολύ το ΠΑΣΟΚ, λόγω της πόλωσης που θα προκαλέσει η ανάγκη να βρεθεί κυβερνητική λύση. Από την άλλη πλευρά, όμως, εάν ο Μητσοτάκης σπρώξει τα πράγματα, ώστε να στηθούν κάλπες τον Αύγουστο μπορεί να του γυρίσει μπούμερανγκ.

Το πιθανότερο είναι να δρομολογηθούν διεργασίες για να βρεθεί λύση. Προφανώς, ο Ανδρουλάκης θα πιεστεί να κάνει πίσω και να αποδεχθεί τον Μητσοτάκη για πρωθυπουργό. Αν δεν υποκύψει, οι πιέσεις θα στραφούν προς τον αρχηγό της ΝΔ. Και οι πιέσεις θα προέλθουν και από το εσωτερικό του κόμματός του και από εξωθεσμικούς παράγοντες. Εάν τα πράγματα εξελιχθούν κατ’ αυτόν τον τρόπο θα λάβει χώρα το «πάρτι του παρασκηνίου». Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί με ασφάλεια την έκβασή του. Τίποτα δεν μπορεί να αποκλεισθεί. Ούτε να υποχωρήσει ο Ανδρουλάκης ούτε να υποχωρήσει ο Μητσοτάκης ούτε ακόμα και να πειθαναγκασθούν τα τρία μεγάλα κόμματα να συγκυβερνήσουν για ένα σχετικά μικρό χρονικό διάστημα με πρωθυπουργό τρίτο πρόσωπο και με σκοπό την υπέρβαση του αδιεξόδου.

Έτσι όπως έχουν έλθει τα πράγματα, στο πολιτικό σύστημα τείνει να διαμορφωθεί μια ισορροπία η οποία δεν επιτρέπει τον σχηματισμό σταθερών κυβερνήσεων, έτσι όπως τις γνωρίσαμε στον μισό αιώνα της μεταπολιτευτικής περιόδου. Όλα δείχνουν πως η αυτοδυναμία, που ήταν ο κανόνας τα προηγούμενα 50 χρόνια, θα είναι εφεξής η εξαίρεση. Από τη μια πλευρά, οι τάσεις στο εκλογικό σώμα ωθούν προς την κατεύθυνση κυβερνήσεων συνεργασίας αλλά, από την άλλη, δεν υπάρχει αντίστοιχη κουλτούρα στο πολιτικό σύστημα.

Δεδομένου ότι το ΚΚΕ και πιθανότατα η Ελληνική Λύση είναι εκτός των σχετικών διεργασιών, το μπαλάκι βρίσκεται στο γήπεδο του ΠΑΣΟΚ. Εάν σήμερα υπάρχει μια σταθερά, αυτή είναι ότι το ΠΑΣΟΚ θα είναι στην κυβέρνηση, όποια κι αν σχηματισθεί. Εκτός κι αν οι αποκλίνουσες δυνάμεις στο εσωτερικό του αποκτήσουν δυναμική που θα το οδηγήσει σε διάσπαση...

Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ της Κυριακής στις 2/4