Το «σεισμικό» ρήγμα ΗΠΑ - Τουρκίας μάς ευνοεί...
Γεωστρατηγικό παιχνίδι εξαιρετικά περίπλοκο, αφού συνδυάζει νέες γεωπολιτικές διεκδικήσεις και σφαίρες επιρροής, που έχει εξελιχθεί σε ανελέητο, λόγω και των υδρογονανθράκων
Αλλά... η Ελλάδα φοβάται. Ομως, εμείς όχι μόνο δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτε από τη γεωπολιτική του σχίσματος ΗΠΑ - Τουρκίας, που προκαλεί η υπόθεση των S-400. Αντίθετα, η γεωστρατηγική διάσταση των εξελίξεων μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, που βρίσκονται από μακρού σε τροχιά σύγκρουσης σε αργή κίνηση, θα μπορούσε αναπόφευκτα να καταλήξει σε κατά μέτωπο σύγκρουση. Μια εξέλιξη που διαγράφεται ευοίωνη για τη χώρα μας. Γεωστρατηγικό παιχνίδι εξαιρετικά περίπλοκο, αφού συνδυάζει νέες γεωπολιτικές διεκδικήσεις και σφαίρες επιρροής, που έχει εξελιχθεί σε ανελέητο, λόγω και των υδρογονανθράκων. Με αυτά τα δεδομένα, η «προδοσία» του Τραμπ αποτελεί ενδιαφέρον προανάκρουσμα των ισχυρών τεκτονικών δονήσεων. «Αλλάχ Ακμπαρ» (Ο Θεός είναι μεγάλος)... Η επίσημη ανακοίνωση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στους δημοσιογράφους από τον Λευκό Οίκο για την αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35, μετά την παραλαβή του ρωσικού συστήματος S-400, ξεσήκωσε τσουνάμι αντιαμερικανισμού στη γειτονική χώρα. Ηδη σε έρευνα του Πανεπιστημίου Kadir Has, το 81% των Τούρκων πολιτών αντιμετωπίζει τις ΗΠΑ ως απειλή για την Τουρκία (έναντι 60,2% το 2018) και το 44% των ερωτηθέντων συμφώνησαν με την αγορά των S-400, παρά τις αμερικανικές απειλές για επιβολή κυρώσεων.
Παράλληλα, σε πολύτιμο σύμμαχο για τον Ερντογάν αναδεικνύεται και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, που τάχθηκε δημοσίως υπέρ της αγοράς των S-400, κατηγορώντας τις ΗΠΑ ότι δεν συγκατατέθηκαν να προμηθεύσουν τις ΗΠΑ με συστήματα Patriot και υποστηρίζοντας ότι η χώρα του βρίσκεται μέσα σε ένα «δαχτυλίδι φωτιάς» και πρέπει να φροντίσει για την άμυνά της. Ολα τα κόμματα -με εξαίρεση το κουρδικό HDP- διατυπώνουν παραπλήσιες θέσεις. Και οι Τούρκοι φίλοι μου έσπευσαν να με ρωτήσουν αν ήδη έχει αρχίσει στην Αθήνα από τη νέα κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να γίνεται συζήτηση αν είναι πρόθυμοι και έτοιμοι να συζητήσουμε με τις ΗΠΑ αν επεξεργάζονται ένα «Σχέδιο Β» που θα μπορούσε να προβλέπει τη μετακίνηση ακόμα και βάσεων όπως αυτής του Ιντσιρλίκ στην Ελλάδα, εάν τα πράγματα πάνε στραβά με την Τουρκία... Και εδώ υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας για την Ελλάδα, η οποία, πέραν των -αναγκαστικά περιορισμένου βεληνεκούς, λόγω οικονομικής κρίσης, αλλά και μακρόχρονης απουσίας από την περιοχή- νέων «εθνικών» κινήσεων...
Βέβαια, η -παραληρηματική- δημόσια διαβεβαίωση του Τραμπ από τη Σύνοδο Κορυφής του G-20 ότι δεν θα τιμωρήσει την Τουρκία για το ατόπημά της -καθώς... «φταίει ο Ομπάμα»- είχαν αναθερμάνει τις προσδοκίες ότι ο Ερντογάν θα τα καταφέρει πάλι. Οντως, η συμφωνία για τους S-400 αποτελεί θρίαμβο για τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην προσπάθειά του να υπονομεύσει τη συνοχή της Δύσης. Αλλά και η Τουρκία περιφρόνησε το επιχείρημα του ΝΑΤΟ ότι η ανάπτυξη των S-400 θα επιτρέψει στη Ρωσία να αποσπάσει πληροφορίες για τα F-35, τα οποία προορίζονται για βασικά μαχητικά αεροσκάφη της ΝΑΤΟϊκής συμμαχίας. Ακόμα και ο ίδιος ο Τραμπ, που δεν δείχνει να σέβεται ιδιαίτερα το ΝΑΤΟ και νοιάζεται μόνο να προωθεί τις πωλήσεις αμερικανικών όπλων, την αρχή πάνω στην οποία βασίστηκε η συμμαχία -όλοι για έναν και ένας για όλους-, δεν μπόρεσε να την απεμπολήσει. Οι γεωπολιτικές επιλογές μπορούν να επηρεάζονται και να τροποποιούνται από τα άτομα που είναι στην εξουσία. Ομως, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις πάσχουν εδώ και δεκαετίες από ένα έντονο «φοβικό σύνδρομο». Σχεδόν αντανακλαστικά, η Ελλάδα υποχωρεί, απέναντι στις κλιμακούμενες τουρκικές απαιτήσεις, που την έχουν οδηγήσει σε καθεστώς πλήρους «φινλανδοποίησης». Κατευνασμός, συμβιβασμός, υποχωρητικότητα, αναβλητικότητα και παθητικότητα χαρακτηρίζουν τις πράξεις και παραλείψεις μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974. Δυστυχώς, πολιτικοί, πανεπιστημιακοί, δημοσιογράφοι, συνταξιούχοι διπλωμάτες, στρατιωτικοί και στελέχη κομμάτων αυτοανακηρύσσονται σε επιτηρητές του πατριωτισμού των Ελλήνων και καταδικάζουν τη μόνιμη ηττοπάθεια της πολιτικής και διπλωματικής μας μηχανής. Μέχρις εκεί...
Παράλληλα, σε πολύτιμο σύμμαχο για τον Ερντογάν αναδεικνύεται και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, που τάχθηκε δημοσίως υπέρ της αγοράς των S-400, κατηγορώντας τις ΗΠΑ ότι δεν συγκατατέθηκαν να προμηθεύσουν τις ΗΠΑ με συστήματα Patriot και υποστηρίζοντας ότι η χώρα του βρίσκεται μέσα σε ένα «δαχτυλίδι φωτιάς» και πρέπει να φροντίσει για την άμυνά της. Ολα τα κόμματα -με εξαίρεση το κουρδικό HDP- διατυπώνουν παραπλήσιες θέσεις. Και οι Τούρκοι φίλοι μου έσπευσαν να με ρωτήσουν αν ήδη έχει αρχίσει στην Αθήνα από τη νέα κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να γίνεται συζήτηση αν είναι πρόθυμοι και έτοιμοι να συζητήσουμε με τις ΗΠΑ αν επεξεργάζονται ένα «Σχέδιο Β» που θα μπορούσε να προβλέπει τη μετακίνηση ακόμα και βάσεων όπως αυτής του Ιντσιρλίκ στην Ελλάδα, εάν τα πράγματα πάνε στραβά με την Τουρκία... Και εδώ υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας για την Ελλάδα, η οποία, πέραν των -αναγκαστικά περιορισμένου βεληνεκούς, λόγω οικονομικής κρίσης, αλλά και μακρόχρονης απουσίας από την περιοχή- νέων «εθνικών» κινήσεων...
Βέβαια, η -παραληρηματική- δημόσια διαβεβαίωση του Τραμπ από τη Σύνοδο Κορυφής του G-20 ότι δεν θα τιμωρήσει την Τουρκία για το ατόπημά της -καθώς... «φταίει ο Ομπάμα»- είχαν αναθερμάνει τις προσδοκίες ότι ο Ερντογάν θα τα καταφέρει πάλι. Οντως, η συμφωνία για τους S-400 αποτελεί θρίαμβο για τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην προσπάθειά του να υπονομεύσει τη συνοχή της Δύσης. Αλλά και η Τουρκία περιφρόνησε το επιχείρημα του ΝΑΤΟ ότι η ανάπτυξη των S-400 θα επιτρέψει στη Ρωσία να αποσπάσει πληροφορίες για τα F-35, τα οποία προορίζονται για βασικά μαχητικά αεροσκάφη της ΝΑΤΟϊκής συμμαχίας. Ακόμα και ο ίδιος ο Τραμπ, που δεν δείχνει να σέβεται ιδιαίτερα το ΝΑΤΟ και νοιάζεται μόνο να προωθεί τις πωλήσεις αμερικανικών όπλων, την αρχή πάνω στην οποία βασίστηκε η συμμαχία -όλοι για έναν και ένας για όλους-, δεν μπόρεσε να την απεμπολήσει. Οι γεωπολιτικές επιλογές μπορούν να επηρεάζονται και να τροποποιούνται από τα άτομα που είναι στην εξουσία. Ομως, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις πάσχουν εδώ και δεκαετίες από ένα έντονο «φοβικό σύνδρομο». Σχεδόν αντανακλαστικά, η Ελλάδα υποχωρεί, απέναντι στις κλιμακούμενες τουρκικές απαιτήσεις, που την έχουν οδηγήσει σε καθεστώς πλήρους «φινλανδοποίησης». Κατευνασμός, συμβιβασμός, υποχωρητικότητα, αναβλητικότητα και παθητικότητα χαρακτηρίζουν τις πράξεις και παραλείψεις μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974. Δυστυχώς, πολιτικοί, πανεπιστημιακοί, δημοσιογράφοι, συνταξιούχοι διπλωμάτες, στρατιωτικοί και στελέχη κομμάτων αυτοανακηρύσσονται σε επιτηρητές του πατριωτισμού των Ελλήνων και καταδικάζουν τη μόνιμη ηττοπάθεια της πολιτικής και διπλωματικής μας μηχανής. Μέχρις εκεί...