Με τα χρεοκοπημένα νοικοκυριά να αντιμετωπίζουν τα «κόκκινα» δάνεια της κατοικίας τους και τις χρεοκοπημένες ελληνικές τράπεζες (η απειλή εκ μέρους Δραγασάκη νέας ανακεφαλαιοποίησής τους επανήλθε) να έχουν καταστήσει την ανάπτυξη της χώρας μη βιώσιμη και μη υγιώς μεταρρυθμίσιμη, η κυβέρνηση Τσίπρα βγήκε κίβδηλα στις αγορές με την έκδοση του πενταετούς ομολόγου, αποσιωπώντας ότι είναι σε Αγγλικό Δίκαιο (!). Η δόλια υποεκτίμηση των αρνητικών και η υπερεκτίμηση των θετικών παραμέτρων της μεταμνημονιακής εποχής έχει γίνει συστημική και η λεκτική υποκρισία των δανειστών και των αναλυτών των αγορών δεδομένη. Δεν είναι η πρώτη φορά που οι ξένοι πάνε κόντρα στην οικονομική λογική, για να υπηρετηθεί ένας κοινός προπαγανδιστικός στόχος.

Δεν χρειάζεται φαντασία για να δει κανείς πόσο αποτρόπαιο θα είναι το τρόπαιο του νικητή των επόμενων εκλογών: Με τα ταμεία άδεια. Τις αγορές εχθρικές. Και τον βρόχο της απλής αναλογικής στον λαιμό. Εχω μια στενάχωρη είδηση για σένα, Ευκλείδη. Η έξοδος στις αγορές με μνημονιακούς όρους δεν είναι «τεχνικό» ζήτημα, αλλά βαθύτατα πολιτικό. Και αποκτά πραγματικό νόημα μόνο μέσα στο σύνθετο παζλ της πραγματικής ανάπτυξης της υπερχρεωμένης χώρας. Οι αγορές σε έχουν πάρει πρέφα, Ευκλείδη, διαπιστώνοντας ότι κερδίζουν με το δήθεν ηθικό πλεονέκτημα ενός αριστερού υπουργού Οικονομικών. Σου έχουν πάρει και τα σώβρακα... Αλλά, δυστυχώς, δεν το έχεις πάρει είδηση! Γιατί, άραγε; Ισως επειδή πιστεύεις ότι τα οικονομικά οχυρά των αντιπάλων σου στην εσωτερική αντιπολίτευση είναι τρύπια... Και πράγματι έτσι είναι... Οπως, π.χ., στη Νέα Δημοκρατία, της οποίας τα οικονομικά στελέχη είναι για γέλια και για κλάματα.

Η δημιουργία χρηματοδοτικών κενών που θα προκύψουν και η εκτίμηση ότι η Ελλάδα βαδίζει σε ένα συνεχές αδιέξοδο όπου συναντά τον έναν τοίχο μετά τον άλλον, με την κυβέρνηση να προσπαθεί να σκεπάσει τα κενά των πρωτογενών πλεονασμάτων με ένα μείγμα τεράστιων φόρων και πρακτικών μπούμερανγκ, που νομοτελειακά επιστρέφουν για να πληγώσουν τη χώρα και τους πολίτες της. Το νέο κυβερνητικό «success story» του Ευκλείδη είναι το μεταμνημονιακό πενταετές, αλλά μην το πείτε πουθενά: Είναι δικαιοδοσίας Αγγλικού Δικαίου, όπως ακριβώς της μνημονιακής κυβέρνησης των Σαμαροβενιζέλων. Είναι κωμικοτραγικό, πλέον, να αφηγούνται ακριβώς το ίδιο: Βαδίζουμε στην ανάπτυξη, τελείωσαν τα Μνημόνια!

Η έναρξη του 2019 είναι ιδιαίτερα δυναμική στις αγορές κρατικών ομολόγων. Ιδιαίτερα η όρεξη των επενδυτών είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Η Ιταλία έλαβε 35,5 δισ. ευρώ από πωλήσεις 15ετών ομολόγων και η Ισπανία 37 δισ. για 10ετή ομόλογα. Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί και κάτι για το οποίο ο Ευκλείδης δικαιούται να πανηγυρίζει: Η διεθνής αγορά ομολόγων δεν θεωρεί πλέον τα ελληνικά ομόλογα επικίνδυνη επένδυση. Ηταν βάσιμα προβλέψιμο ότι οι αγορές, μέσα στην ξηρασία ενός διεθνούς περιβάλλοντος μηδενικών ή αρνητικών επιτοκίων, διψασμένες για κέρδος, θα μας δάνειζαν. Προφανώς, ένα επιτόκιο της τάξεως του 3,6% κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητο θεωρείται, εφόσον η έκδοση είναι σε Αγγλικό Δίκαιο και εκτιμάται ως ασφαλής χωρίς συστημικό κίνδυνο. Το θέμα, ωστόσο, δεν είναι να μας δανείζουν τα επόμενα δύο-τρία χρόνια μόνο, αλλά να μπορέσουμε να δανειζόμαστε μακροπρόθεσμα, με βιώσιμους και ελληνικούς όρους.

Και κοίτα, Ευκλείδη, θα σου θυμίσω μέρος της ομιλίας σου τον Νοέμβριο του 2015 στο φημισμένο λονδρέζικο πανεπιστήμιο LSE, με τίτλο «Τα οικονομικά μπλουζ: Η Αριστερά στην κυβέρνηση». Δήλωσες αισιόδοξος για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τη νέα αναδιάρθρωση του χρέους, που θα διαλύσουν τον φόβο των καταναλωτών, καταθετών και επενδυτών, αλλά ξέρεις τι έγινε. Οσο για τα διαπιστευτήρια αριστεροσύνης της κυβέρνησής σου, πέτυχες διάνα. Τέλος, παραφράζοντας τον Κέινς, είπες ότι «οι αριστεροί πρέπει να είναι στην κυβέρνηση για να κάνουν αριστερά πράγματα. Αν αποφεύγουν να κάνουν αριστερά πράγματα για να μείνουν στην κυβέρνηση, κοιτάζουν τον κόσμο ανάποδα». Εγώ απλώς σε λυπάμαι, ανάποδα.