"Μικροσκοπικοί" ηγέτες...
Γύρω γύρω όλοι
Η Ευρώπη απέχει πολύ από την πραγματοποίηση του οράματος να εξελιχθεί σε μία ισχυρή και οικονομική δύναμη, που θα αποτελούσε το αντίβαρο ανάμεσα στην αμερικανική οικονομική-στρατιωτική κυριαρχία και στον κινεζικό γίγαντα
Η ανησυχία των Ευρωπαίων πολιτών για τις συνθήκες στη Γηραιά Ήπειρο και τα προβλήματα που έχει, χωρίς να μπορεί να τα αντιμετωπίσει, αναδεικνύουν υποδορίως τη σοβαρή έλλειψη ικανών ηγεσιών.
Για τους παρατηρητές και αναλυτές της ευρωπαϊκής πορείας, από τη στιγμή που έλειψαν οι μεγάλες πολιτικές φυσιογνωμίες, όπως ο Μιτεράν, ο Κολ, ο Σμιτ ή ο Ντ’ Εστέν, η χρήση και μόνο της λογικής τούς επιβεβαίωνε ότι η εμφάνιση της σημερινής κρίσης ήταν σχεδόν αναπόφευκτη. Οπωσδήποτε, δε, οι αναλυτές αυτοί κάθε άλλο παρά μετά Χριστόν προφήτες αποδείχθηκαν.
Ξεκινώντας από την ευρωπαϊκή συνοχή θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το πρώτο ολίσθημα είχε αποτελέσει η προσπάθεια να χωρισθεί η Ευρώπη σε Βορρά και Νότο για καθαρά λόγους οικονομικού συμφέροντος. Η προσπάθεια αυτή είχε καταβληθεί από τους προσωρινώς ισχυρούς, βεβαίως, της ΕΕ, διότι η σημερινή ύφεση έχει αρχίσει να πλήττει και αυτούς. Τα τελευταία χρόνια έχει συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο το ΑΕΠ των χωρών της Ευρωζώνης, γεγονός που σημαίνει ότι οι χώρες αυτές έχουν εισέλθει για τα καλά σε ύφεση. Το ενδιαφέρον στοιχείο για τις οικονομικές προοπτικές της ΕΕ είναι ότι και η Γερμανία έχει περάσει σε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Όλα αυτά όμως δεν αποδεικνύουν παρά πόσο λανθασμένη υπήρξε η γερμανική συνταγή-μονόδρομος της δημοσιονομικής αυστηρότητας μέσω της διαρκούς λιτότητας και της εσωτερικής υποτίμησης, που στερεί πόρους από την κατανάλωση και οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης.
Τα συμπεράσματα για τη σημερινή ηγεσία της Ευρώπης είναι μάλλον απογοητευτικά: Πρώτον, διότι ενώ ομνύουν υπέρ της Ενωμένης Ευρώπης και επιχείρησαν διά του κοινού νομίσματος να επιβεβαιώσουν την πρόθεσή τους αυτή, συνεχίζουν να εμφορούνται από το πνεύμα της παλαιάς ΕΟΚ και όχι από αντίληψη ομοσπονδιοποίησης. Επιπλέον, θα είχαν διαμορφώσει από καιρό μία κοινή εσωτερική και εξωτερική πολιτική μέσω αντίστοιχων υπερκρατικών οργάνων. Δεύτερον, ακόμη και σήμερα, που η Ευρώπη αντιμετωπίζει τα γνωστά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, δεν έχει επιλυθεί το μείζον πρόβλημα της ευρωπαϊκής διεύρυνσης. Δηλαδή, μέχρι πόσα μέλη συμφέρει να έχει η ΕΕ και έως πού είναι εφικτό να φτάσουν τα σύνορά της. Όμως, για να ληφθούν τέτοιες αποφάσεις πρέπει να έχουν καταλήξει στον στόχο της ΕΕ, αλλά και πώς αυτός μπορεί να επιτευχθεί. Αντιθέτως, σήμερα οι ευρωπαϊκές ηγεσίες δρουν ως ελεύθεροι σκοπευτές αναλόγως των προβλημάτων που παρουσιάζονται.
Οι εξελίξεις πείθουν ότι η Ευρώπη απέχει πολύ από την πραγματοποίηση του οράματος να εξελιχθεί σε μία ισχυρή και οικονομική δύναμη, που θα αποτελούσε το αντίβαρο ανάμεσα στην αμερικανική οικονομική-στρατιωτική κυριαρχία και στον κινεζικό γίγαντα. Δυστυχώς, οι σημερινοί ηγέτες της την κατάντησαν μια γεωγραφική ένωση πολλών κρατών και πολλών ταχυτήτων.
Για τους παρατηρητές και αναλυτές της ευρωπαϊκής πορείας, από τη στιγμή που έλειψαν οι μεγάλες πολιτικές φυσιογνωμίες, όπως ο Μιτεράν, ο Κολ, ο Σμιτ ή ο Ντ’ Εστέν, η χρήση και μόνο της λογικής τούς επιβεβαίωνε ότι η εμφάνιση της σημερινής κρίσης ήταν σχεδόν αναπόφευκτη. Οπωσδήποτε, δε, οι αναλυτές αυτοί κάθε άλλο παρά μετά Χριστόν προφήτες αποδείχθηκαν.
Ξεκινώντας από την ευρωπαϊκή συνοχή θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το πρώτο ολίσθημα είχε αποτελέσει η προσπάθεια να χωρισθεί η Ευρώπη σε Βορρά και Νότο για καθαρά λόγους οικονομικού συμφέροντος. Η προσπάθεια αυτή είχε καταβληθεί από τους προσωρινώς ισχυρούς, βεβαίως, της ΕΕ, διότι η σημερινή ύφεση έχει αρχίσει να πλήττει και αυτούς. Τα τελευταία χρόνια έχει συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο το ΑΕΠ των χωρών της Ευρωζώνης, γεγονός που σημαίνει ότι οι χώρες αυτές έχουν εισέλθει για τα καλά σε ύφεση. Το ενδιαφέρον στοιχείο για τις οικονομικές προοπτικές της ΕΕ είναι ότι και η Γερμανία έχει περάσει σε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Όλα αυτά όμως δεν αποδεικνύουν παρά πόσο λανθασμένη υπήρξε η γερμανική συνταγή-μονόδρομος της δημοσιονομικής αυστηρότητας μέσω της διαρκούς λιτότητας και της εσωτερικής υποτίμησης, που στερεί πόρους από την κατανάλωση και οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης.
Τα συμπεράσματα για τη σημερινή ηγεσία της Ευρώπης είναι μάλλον απογοητευτικά: Πρώτον, διότι ενώ ομνύουν υπέρ της Ενωμένης Ευρώπης και επιχείρησαν διά του κοινού νομίσματος να επιβεβαιώσουν την πρόθεσή τους αυτή, συνεχίζουν να εμφορούνται από το πνεύμα της παλαιάς ΕΟΚ και όχι από αντίληψη ομοσπονδιοποίησης. Επιπλέον, θα είχαν διαμορφώσει από καιρό μία κοινή εσωτερική και εξωτερική πολιτική μέσω αντίστοιχων υπερκρατικών οργάνων. Δεύτερον, ακόμη και σήμερα, που η Ευρώπη αντιμετωπίζει τα γνωστά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, δεν έχει επιλυθεί το μείζον πρόβλημα της ευρωπαϊκής διεύρυνσης. Δηλαδή, μέχρι πόσα μέλη συμφέρει να έχει η ΕΕ και έως πού είναι εφικτό να φτάσουν τα σύνορά της. Όμως, για να ληφθούν τέτοιες αποφάσεις πρέπει να έχουν καταλήξει στον στόχο της ΕΕ, αλλά και πώς αυτός μπορεί να επιτευχθεί. Αντιθέτως, σήμερα οι ευρωπαϊκές ηγεσίες δρουν ως ελεύθεροι σκοπευτές αναλόγως των προβλημάτων που παρουσιάζονται.
Οι εξελίξεις πείθουν ότι η Ευρώπη απέχει πολύ από την πραγματοποίηση του οράματος να εξελιχθεί σε μία ισχυρή και οικονομική δύναμη, που θα αποτελούσε το αντίβαρο ανάμεσα στην αμερικανική οικονομική-στρατιωτική κυριαρχία και στον κινεζικό γίγαντα. Δυστυχώς, οι σημερινοί ηγέτες της την κατάντησαν μια γεωγραφική ένωση πολλών κρατών και πολλών ταχυτήτων.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή»
