Γιατί υπάρχουν περιθώρια για εκεχειρία στη Γάζα
Άρθρο γνώμης
Το Ισραήλ ολοκλήρωσε το µεγαλύτερο πλάνο των επιχειρήσεων, η Χαµάς αποδυναµώθηκε από στελέχη, µαχητές και υποδοµές
Στην Ντόχα του Κατάρ έχει αρχίσει ένας γύρος διαπραγµατεύσεων για την επιβολή εκεχειρίας των επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας. Από την πλευρά του Ισραήλ συµµετέχει ο επικεφαλής της Μοσάντ, ενώ συνεχείς είναι οι πιέσεις αλλά και οι µεσολαβήσεις από τις ΗΠΑ, την Αίγυπτο, τα Εµιράτα, την Ευρώπη να επιτευχθεί αυτή τη φορά παύση των µαχών µεταξύ των ισραηλινών δυνάµεων και της Χαµάς. Στην παρούσα φάση και παρά την κλιµάκωση της έντασης µεταξύ Ιράν και Ισραήλ µετά την επιτυχηµένη επιχείρηση δολοφονίας του Χανίγια, του Σουκρ και του στρατιωτικού διοικητή της Χαµάς στη Γάζα, εµπλεκόµενων στον σχεδιασµό και την εκτέλεση της επιχείρησης µαζικής τροµοκρατίας και δολοφονίας αµάχων στα εδάφη του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, η περίπτωση συµφωνίας για εκεχειρία έχει πιο πολλές πιθανότητες από τις προηγούµενες προσπάθειες.
Αφενός γιατί το Ισραήλ έχει ολοκληρώσει το µεγαλύτερο πλάνο των επιχειρήσεων στη Γάζα και έχει ελέγξει µέχρι και το πέρασµα της Ράφα στα σύνορα µε την Αίγυπτο. Η Χαµάς έχει αποδυναµωθεί τόσο από στελέχη και µαχητές όσο και από υποδοµές επίθεσης εναντίον του Ισραήλ. ∆εν έχει όµως αφοπλιστεί, και αυτό είναι ένα σηµείο που προβληµατίζει. Υπάρχει άλλωστε σηµαντική διαφωνία στην ηγεσία του Ισραήλ, που έχει πάρει διαστάσεις στα διεθνή µίντια ως προς το κατά πόσον µπορεί να επιτευχθεί τελική λύση µέσω των επιχειρήσεων για τον αφανισµό της Χαµάς στη Γάζα. Το Ισραήλ όµως, αφετέρου, έχει κάποιους επιπλέον λόγους να συµφωνήσει σε µια εκεχειρία, έστω επί του παρόντος.
Πέραν της υπόθεσης των οµήρων, που θα ήθελε η Ιερουσαλήµ να κλείσει δηµιουργώντας καλύτερες συνθήκες συνοχής στο εσωτερικό του Ισραήλ, θα του διδόταν η ευκαιρία να µετακινήσει µέρος των στρατιωτικών του δυνάµεων και να τις τοποθετήσει προς ενίσχυση στα µέτωπα απέναντι στη Χεζµπολάχ στα σύνορα µε τον Λίβανο αλλά και στα Υψίπεδα του Γκολάν από την πλευρά της Συρίας.
Το Ιράν, από την άλλη πλευρά, µε τη νέα ηγεσία του Μασούντ Πεζεσκιάν, στο πολιτικό επίπεδο, που δεν πρόλαβε καν να αναλάβει πριν από την κλιµάκωση και παρά τη βαρύγδουπη από πλευράς µηνυµάτων παραίτηση του έµπειρου αντιπροέδρου και πρώην υπουργού Εξωτερικών -αυτός είχε φθάσει σε συµφωνία µε τις ΗΠΑ παλαιότερα για το πυρηνικό πρόγραµµα της Τεχεράνης-, Μοχάµεντ Ζαρίφ, επιδιώκει να λάβει χρόνο και να αποκλιµακώσει, µε εύσχηµο τρόπο, την ένταση µε το Ισραήλ, αφού αντιπαράθεση θερµού τύπου, είτε απευθείας είτε διά αντιπροσώπων, θα το εκθέσει σε χτυπήµατα από αέρος που θα απειλήσουν τις πυρηνικές του εγκαταστάσεις. Επίσης θα το εκθέσουν σε κινδύνους αποδόµησης που δεν έχει όσο παριστάνει ότι λειτουργεί υπέρ της ισορροπίας και της µη κλιµάκωσης στην ευρύτερη περιοχή, ενισχύοντας το δίκτυο της Τζιχάντ που ελέγχει και προκαλώντας πλήγµατα ελεγχόµενα στο Ισραήλ, επιθυµώντας να διαπραγµατευθεί όρους ισορροπίας µε τη ∆ύση από την πιο ισχυρή θέση, της πυρηνικής δύναµης.
Στα αρνητικά δεδοµένα είναι η επιλογή του «δολοφόνου» ακόµη και Παλαιστινίων και εµπλεκόµενου στα της 7ης Οκτωβρίου Γιαχία Σινουάρ στην ηγεσία της Χαµάς. Επίσης στη µεγάλη επιρροή που διατηρεί η Χαµάς πλέον και στη ∆υτική όχθη, µε άµεσες επιπτώσεις και στη συγκρότηση της Παλαιστινιακής Αρχής. Από την πλευρά τους οι αραβικές ηγεσίες έχουν κάθε λόγο να υπάρξει εκεχειρία στη Γάζα, αµβλύνοντας τις πιέσεις που δέχονται από τους πληθυσµούς τους στο εσωτερικό. Οι ΗΠΑ, µε επιχείρηµα και το ότι αποδεσµεύθηκε σε επίπεδο Κογκρέσου έγκριση στρατιωτικών προµηθειών ύψους 20 δισ. δολαρίων (ειδικά η προεδρία των ∆ηµοκρατικών), έχουν κάθε λόγο να υπάρξει εκεχειρία, έστω και αν αυτή καλύψει το χρονικό διάστηµα µέχρι τις εκλογές του Νοεµβρίου.
Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή στις 17/8
Αφενός γιατί το Ισραήλ έχει ολοκληρώσει το µεγαλύτερο πλάνο των επιχειρήσεων στη Γάζα και έχει ελέγξει µέχρι και το πέρασµα της Ράφα στα σύνορα µε την Αίγυπτο. Η Χαµάς έχει αποδυναµωθεί τόσο από στελέχη και µαχητές όσο και από υποδοµές επίθεσης εναντίον του Ισραήλ. ∆εν έχει όµως αφοπλιστεί, και αυτό είναι ένα σηµείο που προβληµατίζει. Υπάρχει άλλωστε σηµαντική διαφωνία στην ηγεσία του Ισραήλ, που έχει πάρει διαστάσεις στα διεθνή µίντια ως προς το κατά πόσον µπορεί να επιτευχθεί τελική λύση µέσω των επιχειρήσεων για τον αφανισµό της Χαµάς στη Γάζα. Το Ισραήλ όµως, αφετέρου, έχει κάποιους επιπλέον λόγους να συµφωνήσει σε µια εκεχειρία, έστω επί του παρόντος.
Πέραν της υπόθεσης των οµήρων, που θα ήθελε η Ιερουσαλήµ να κλείσει δηµιουργώντας καλύτερες συνθήκες συνοχής στο εσωτερικό του Ισραήλ, θα του διδόταν η ευκαιρία να µετακινήσει µέρος των στρατιωτικών του δυνάµεων και να τις τοποθετήσει προς ενίσχυση στα µέτωπα απέναντι στη Χεζµπολάχ στα σύνορα µε τον Λίβανο αλλά και στα Υψίπεδα του Γκολάν από την πλευρά της Συρίας.
Το Ιράν, από την άλλη πλευρά, µε τη νέα ηγεσία του Μασούντ Πεζεσκιάν, στο πολιτικό επίπεδο, που δεν πρόλαβε καν να αναλάβει πριν από την κλιµάκωση και παρά τη βαρύγδουπη από πλευράς µηνυµάτων παραίτηση του έµπειρου αντιπροέδρου και πρώην υπουργού Εξωτερικών -αυτός είχε φθάσει σε συµφωνία µε τις ΗΠΑ παλαιότερα για το πυρηνικό πρόγραµµα της Τεχεράνης-, Μοχάµεντ Ζαρίφ, επιδιώκει να λάβει χρόνο και να αποκλιµακώσει, µε εύσχηµο τρόπο, την ένταση µε το Ισραήλ, αφού αντιπαράθεση θερµού τύπου, είτε απευθείας είτε διά αντιπροσώπων, θα το εκθέσει σε χτυπήµατα από αέρος που θα απειλήσουν τις πυρηνικές του εγκαταστάσεις. Επίσης θα το εκθέσουν σε κινδύνους αποδόµησης που δεν έχει όσο παριστάνει ότι λειτουργεί υπέρ της ισορροπίας και της µη κλιµάκωσης στην ευρύτερη περιοχή, ενισχύοντας το δίκτυο της Τζιχάντ που ελέγχει και προκαλώντας πλήγµατα ελεγχόµενα στο Ισραήλ, επιθυµώντας να διαπραγµατευθεί όρους ισορροπίας µε τη ∆ύση από την πιο ισχυρή θέση, της πυρηνικής δύναµης.
Στα αρνητικά δεδοµένα είναι η επιλογή του «δολοφόνου» ακόµη και Παλαιστινίων και εµπλεκόµενου στα της 7ης Οκτωβρίου Γιαχία Σινουάρ στην ηγεσία της Χαµάς. Επίσης στη µεγάλη επιρροή που διατηρεί η Χαµάς πλέον και στη ∆υτική όχθη, µε άµεσες επιπτώσεις και στη συγκρότηση της Παλαιστινιακής Αρχής. Από την πλευρά τους οι αραβικές ηγεσίες έχουν κάθε λόγο να υπάρξει εκεχειρία στη Γάζα, αµβλύνοντας τις πιέσεις που δέχονται από τους πληθυσµούς τους στο εσωτερικό. Οι ΗΠΑ, µε επιχείρηµα και το ότι αποδεσµεύθηκε σε επίπεδο Κογκρέσου έγκριση στρατιωτικών προµηθειών ύψους 20 δισ. δολαρίων (ειδικά η προεδρία των ∆ηµοκρατικών), έχουν κάθε λόγο να υπάρξει εκεχειρία, έστω και αν αυτή καλύψει το χρονικό διάστηµα µέχρι τις εκλογές του Νοεµβρίου.
Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή στις 17/8