Το επόμενο 48ωρο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη διεθνή πολιτική της Ελλάδας.

Είκοσι χρόνια μετά την περίφημη «Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης», όπου διακηρυσσόταν η προοπτική μια βαριά προβληματική γεωπολιτική περιοχή όπως η Βαλκανική να ενταχθεί στις δομές και τους θεσμούς της Δύσης μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη έρχεται με ένα δείπνο στο τέλος του καλοκαιριού να εγκαινιάσει ίσως μια «επανεκκίνηση» εκείνων των προσδοκιών.

Πολλά έχουν αλλάξει από τότε και μάλιστα με ριζικό τρόπο μετά την εισβολή στρατιωτικών δυνάμεων της Ρωσίας στην Ουκρανία και τη μεγάλη αναταραχή στη διάταξη των ζωνών επιρροής στην Ανατολική και Βόρεια Ευρώπη. Αυτό που δομικά δεν έχει αλλάξει είναι ο «βάλτος» ή το «ναρκοπέδιο» των Δυτικών Βαλκανίων. Πάρα την ενίσχυση του «εισοδισμού» των ΗΠΑ στην περιοχή, κυρίαρχος «παίκτης» από πλευράς Δύσης παραμένει η Γερμανία.

Ταυτόχρονα ενεργά παρεμβαίνουν και διεισδύουν εμπεδώνοντας εκλεκτικές σχέσεις η Ρωσία, παραδοσιακά ισχυρός «παίκτης» στην περιοχή, αλλά και η Κίνα με όλο και μεγαλύτερες επενδύσεις και δάνεια, μακροπρόθεσμου ορίζοντα με εγγύηση τη χρήση υποδομών. Από την άλλη πλευρά τα Δυτικά Βαλκάνια δεν έχουν εξελιχθεί όσο πολλοί υπολόγιζαν τη δεκαετία του 1990, όταν συνομολογούταν η Συνθήκη του Ντέιτον. Η Σερβία, κεντρική δύναμη της περιοχής, έχει παραμείνει έωλη ανάμεσα σε δύο κόσμους. Πολύ πιο σταθερή είναι η κατάσταση στο Μαυροβούνιο. Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη ένα «failed state» (αποτυχημένο κράτος), χωρίς καν δημοτολόγιο. Ομοίως σε δομικό χάος βρίσκεται και το Κόσοβο.

Η Βόρεια Μακεδονία παρά τη «Συμφωνία των Πρεσπών» και τη διαδικασία επίλυσης παγιωμένων ζητημάτων με την Ελλάδα, μέχρι και αυτό της επίσημης ονομασίας της, παραμένει σε ένα μεταίχμιο στην πορεία εξέλιξής της. Η Αλβανία, που μάλιστα βρίσκεται σε μια προνομιακή σχέση με την ένταξη στο ΝΑΤΟ και την προενταξιακή διαδικασία με την ΕΕ, όπως βλέπουμε και με την υπόθεση Μπελέρη και όχι μόνο βρίσκεται υπό τον πολιτικό έλεγχο της μαφίας, έχει σημαντικά ζητήματα «μαύρης οικονομίας» και φυσικά κράτους δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η επονομαζόμενη «γερμανική ζώνη» της Κροατίας και Σλοβενίας θεωρείται σε καλύτερη κατάσταση, όμως σε κάθε περίπτωση τα χρόνια που έρχονται εύκολα μπορεί να εξοκείλει προς τον νεοναζισμό ή τον αυταρχισμό τύπου Ουγγαρίας, που θα την απομακρύνει από τις αρχές και τις βάσεις της ΕΕ, έστω και αν οι σχέσεις των δύο χωρών με τη Γερμανία παραμείνουν στενές.

Η Ελλάδα στην εικοσαετία αυτή που πέρασε έχει απαλλαγεί από τα σύνδρομα της «βαλκανικής ενδοχώρας», που είχαν αποπροσανατολίσει τη διεθνή στρατηγική της στην πρώτη δεκαετία μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Μάλιστα ειδικά την τελευταία δεκαετία έχει στραφεί με πολύ πιο αποδοτικό τρόπο στην Ανατολική Μεσόγειο, με πολύ σημαντικά, μετρήσιμα αποτελέσματα, τόσο ως προς την ισχύ και την επιρροή της όσο και ως ανάσχεση στην επιθετικότητα της Τουρκίας. Την τελευταία δεκαετία άλλωστε και με μεγαλύτερη πεποίθηση επί πρωθυπουργίας Μητσοτάκη η Ελλάδα έχει ανακτήσει -τώρα πλέον με πιο ορατό τρόπο μέσω της Αλεξανδρούποληςκρίσιμο ρόλο στη ζώνη των Ανατολικών Βαλκανίων που διέρχεται τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και φθάνει στην Πολωνία και τις βαλτικές χώρες.

Οι ΗΠΑ όμως προτρέπουν πάντα την Ελλάδα να αυξήσει τον ρόλο της στη Δυτική Βαλκανική αλλά και στη ζώνη της Μαύρης Θάλασσας. Άλλωστε στο σημερινό δείπνο του πρωθυπουργού θα βρεθεί και η ηγεσία της Μολδαβίας και αυτό είναι από τα πιο αξιοσημείωτα, με τα δεδομένα του πολέμου στην Ουκρανία που συνεχίζεται.

Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ στις 21/8