Σήμερα συναντώνται στην Κύπρο τρεις ηγέτες. Χριστοδουλίδης, ο οικοδεσπότης, Νετανιάχου και Μητσοτάκης.

Και οι τρεις νεοεκλεγμένοι, με μακρά συνταγματική θητεία μπροστά τους. Σε πιο δύσκολη θέση, λόγω της εσωτερικής πολιτικής αστάθειας και ρευστότητας στο Ισραήλ, ο Νετανιάχου. Έχουν να συζητήσουν μια σειρά πολύ σοβαρών ζητημάτων. Ένα από αυτά που έχει αναδειχθεί είναι το σχετιζόμενο με τα ενεργειακά και το καλώδιο ηλεκτρικού ρεύματος που θα συνδέσει την Ασία με την Ευρώπη. Εμπλέκονται στη διαδρομή και οι τρεις χώρες. Υπάρχει μάλιστα και ένα ακόμη στρατηγικού χαρακτήρα καλώδιο. Αυτό που μεταφέρει ενέργεια από την Αφρική στην Ευρώπη. Σε εκείνο εμπλέκονται οι δύο κύριες χώρες του έτερου γεωπολιτικού «τριγώνου» Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος.

Με την τριμερή που εξελίσσεται σήμερα, ύστερα από καιρό εκ του σύνεγγυς, εξαιτίας διαφόρων τεχνικών δυσχερειών, στενό σύνδεσμο διατηρούν και οι ΗΠΑ, αφού στην ουσία η όλη σύγκλιση έχει διευρυνθεί σε ένα γεωπολιτικό σχήμα 3+1. Το καθοριστικό των σημερινών συζητήσεων είναι η ατζέντα που δεν προβλέπεται να έχει δημοσιότητα. Δεν είναι ο αγωγός East Med, αλλά το πώς θα διαμορφωθεί το τοπίο, γεωπολιτικά, οικονομικά-εμπορικά, στρατιωτικά, πολιτιστικά στα χερσαία πεδία που συνδέει η θάλασσα της Ανατολικής Μεσογείου. Οι τρεις χώρες, οι ηγέτες των οποίων συναντώνται σήμερα στη Λευκωσία, έχουν να παίξουν βασικό ρόλο στις εξελίξεις σε έναν κόσμο που αλλάζει δομικά μέσα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, που επηρεάζει την κλιμάκωση του ανταγωνισμού των κεντρικών δυνάμεων στον αρκτικό κύκλο και το τέλος της οριζόμενης ως παγκοσμιοποίησης, της μιας και μόνης παγκόσμιας δύναμης, που προέκυψε μετά την επικράτηση της Δύσης στη Σοβιετία, στον Ψυχρό Πόλεμο.

Οι τρεις χώρες, Ελλάδα-Ισραήλ-Κύπρος, σε συνδυασμό με την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα καλούνται τώρα να δημιουργήσουν τις συνθήκες εναρμόνισης, σύγκλισης, συνεργασίας σε μια πολύ ευρεία, πολυμορφική και ταραχώδη ζώνη που μοιάζει με παζλ, αφού τα δεδομένα στη Νότια Ευρώπη και την ΕΕ είναι διαφορετικά από την Αφρική και την Εγγύς Ανατολή στην Ασία. Υπάρχουν διάφορες δυναμικές που ξεκινούν από τη θάλασσα της Μεσογείου (μιας διευρυμένης mare nostrum) και αναπτύσσονται στο βάθος της Ασίας μέχρι την Ινδία, με τις περιώνυμες «συμφωνίες του Αβραάμ». Υπάρχει το ταραχώδες «μέτωπο» της Βόρειας Αφρικής, που κακά τα ψέματα θα καθορίσει εν πολλοίς αλλά και θα καθοριστεί από τις εξελίξεις στο βάθος της Αφρικής με τα πολλά πραξικοπήματα, αλλά και τα ένοπλα δίκτυα της Τζιχάντ και του ισλαμικού ριζοσπαστισμού.

Επίσης υπάρχουν βαρύνοντες συσχετισμοί στον ανταγωνισμό που κλιμακώνεται ανάμεσα στην ηγέτιδα δύναμη της Δύσης, τις ΗΠΑ, και την ηγέτιδα δύναμη της Ασίας, την Κίνα. Ανταγωνισμός που «βουτάει τα πόδια» του στα νερά της Μεσογείου όχι τόσο στρατιωτικά όσο σε εμπορικά-οικονομικά θέματα, τεχνολογίες, λιμάνια, επενδύσεις. Ελλάδα και Κύπρος (Λευκωσία) έχουν τοποθετηθεί ήδη με την πλευρά της Δύσης και των ΗΠΑ, στο νέο ψυχροπολεμικού τύπου, με «θερμές» περιφερειακές εστίες, διεθνές περιβάλλον. Το Ισραήλ έχει μια δομική-υπαρξιακή σχέση με τις ΗΠΑ, αλλά και κάποιες πολιτικές «ανοίγματος» στην Κίνα.

Σε κάθε περίπτωση η τριμερής αυτή, ανάλογα με τις στρατηγικές που θα ακολουθήσει και σε εναρμόνιση με την έτερη πλευρά αυτού του ιστορικού «κουαρτέτου», την Αίγυπτο, θα δώσει δυναμικές με γεωπολιτικό εύρος, χωρίς αυτές να καθορίζονται σε ένα πρώτο επίπεδο αναφοράς από τις προτεραιότητες της Ανατολίας και τα «θέλω» της διοίκησης Ερντογάν.

Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ στις 4/9