Δεν υπάρχουν ίσως λέξεις που θα μπορούσαν να περιγράψουν πιο εύστοχα το κοινωνικό Χάος από την πανδημία του κορονοϊού στην οποία εισέρχεται ολόκληρος ο κόσμος, με πολίτες να τελούν σε πλήρη απελπισία, απόγνωση, σύγχυση. Η έννοια του «χάους», με τον βαρύ συμβολισμό της ελληνικής λέξης, δεν αφορά μόνο την Ιταλία αλλά εισάγεται βαθύτερα από ποτέ άλλοτε σε όλες τις κοινωνίες. Ο έκδηλος φόβος στη γειτονική Ιταλία και ο πανικός πως το σύστημα υγείας -που είναι πολύ καλύτερο από το δικό μας- είναι στα πρόθυρα κατάρρευσης, πυροδοτεί φαινόμενα κοινωνικής «φουκουσίμας»…

Είναι προφανές ότι η κινδυνολογία είναι ενοχλητική. Ομως, καλύτερα να εξαγγείλεις ένα σχέδιο εκτάκτου ανάγκης, παρά να σε βρει η «έκτακτη ανάγκη» χωρίς σχέδιο, όπως ακριβώς συμβαίνει με την εξελισσόμενη πανδημία του κορονοϊού. Αυτή η εφιαλτική προοπτική που υποβόσκει, προσγείωσε ανώμαλα τους πολλούς. Υπό την αφόρητη πίεση μιας απίστευτα ζοφερής πραγματικότητας, ο ένας Ευρωπαίος ηγέτης μετά τον άλλον -και ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης- προσπαθούν να ενισχύσουν τα εθνικά συστήματα υγείας προκειμένου να διασωθούν οι πολίτες…

Σήμερα, το «ελληνικό πρόβλημα» με τη σειρά του διογκώνεται ξανά εξαιτίας του συστημικού κινδύνου από την πανδημία! Αυτό καταδεικνύει η αυξημένη αγωνία του Κυριάκου Μητσοτάκη: ότι, δηλαδή, ακόμη κι αν ένας μικρός κρίκος του οικονομικού συστήματος σπάσει, η «τρύπα» που θα δημιουργηθεί μπορεί να βυθίσει ξανά την οικονομία της χώρας και να τη γυρίσει πίσω στην μνημονιακή περίοδο!

Η ελλαδική κοινωνία αντιμετωπίζει με ψυχραιμία -ακόμη- το ενδεχόμενο να καταρρεύσουν οι υγειονομικές δομές που τη συγκροτούν. Ομως τα πράγματα είναι πλέον σοβαρά, αφού ο κίνδυνος δεν είναι μόνο θεωρητικός, καθώς έχει εξαπλωθεί στις ισχυρότερες κοινωνίες. Πατώντας σε υπαρκτές στρεβλώσεις, που, πάντως, δημιούργησε η βαθιά μνημονιακή κρίση στην οικονομία υποδαυλίζονται τώρα από την ραγδαία έξαρση της επιδημίας του κορονοϊού που έχει προκαλέσει παγκοσμίως τεράστια οικονομική αναταραχή.

Ο κρίσιμης σημασίας για την οικονομική επιβίωση της Ελλάδας, τουριστικός τομέας άρχισε να πλήττεται βάναυσα. Τα ξενοδοχεία, οι αεροπορικές εταιρείες, η κρουαζιέρα αλλά και η εστίαση θα υποστούν σημαντικότατο πλήγμα. Κάποιες επιχειρήσεις θα απολύσουν μέρος του προσωπικούς τους λόγω περιορισμού των πωλήσεων. Ο τζίρος στην αγορά θα συρρικνωθεί και το κράτος θα έχει λιγότερα έσοδα από το ΦΠΑ και τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης (ιδιαίτερα αυτόν των καυσίμων), ενώ οι δαπάνες για την υγεία, λόγω του κορονοϊού, αλλά και για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής απειλής επιβαρύνουν ήδη το σκέλος των εξόδων. Ο κρατικός Προϋπολογισμός του 2020 που προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,8% βρίσκεται στον «αέρα». Το παραγωγικό μοντέλο της Ελλάδας, που βασίζεται στις υπηρεσίες και την κατανάλωση, είναι εξαιρετικά αδύναμο για να αντιμετωπίσει τη νέα επιδημία.

Ενώ η εξυπηρέτηση του δυσθεώρητου δημόσιου χρέους της χώρας απαγορεύει την όποια δυνατότητα άσκησης του κατάλληλου μείγματος μιας εθνοκεντρικής οικονομικής πολιτικής. Το ελληνικό δημόσιο χρέος (χρέος της Κεντρικής Διοίκησης) ανήλθε στο τέλος του 2019 σε 356 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή το χρέος αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 190% του ΑΕΠ (σε τρέχουσες τιμές). Τα δάνεια του «Μηχανισμού Στήριξης» που δόθηκαν στην Ελλάδα με τις τρεις Δανειακές Συμβάσεις-Μνημόνια αντιπροσωπεύουν περίπου το 70% του σημερινού δημόσιου χρέους. Για την εξυπηρέτηση (όχι αποπληρωμή) του χρέους τα τελευταία 10 χρόνια, από το 2010, πληρώθηκαν για χρεολύσια 265,6 δισ. ευρώ και για τόκους άλλα 83,8 δισ. ευρώ. Σύνολο 349,4 δισεκατομμύρια και χρωστάμε ακόμη περίπου άλλα τόσα ( 356 δισ.).

Η χώρα βουτηγμένη, επίσης, στα ιδιωτικά χρέη, βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες πικρές αλήθειες του τρόπου ανάπτυξης που μας χρεοκόπησε. Αραγε, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα καταφέρει να διασώσει, εν τέλει, την κοινωνία από το κίνδυνο μιας κορονοϊκής «φουκουσίμα»; Αυτό ισχύει για τη στρατηγική αποτροπής της απέραντης τουρκικής απειλής και την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής εισβολής και πολλά άλλα...

* Η πυρηνική καταστροφή της Ιαπωνίας