Η ολέθρια κορονοϊακή κρίση που μας έπληξε από την Κίνα παρείχε την ιστορική ευκαιρία στην Ουάσινγκτον του Τραμπ να «κεντήσει» επιμελώς την πανούργα «θεωρία του ντόμινο».

Η κρίση που μεταλλάσσεται σε θύελλα που παρασύρει τις πραγματικές οικονομίες, προκαλώντας νέες συνθήκες χρεοκοπίας σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά των οικονομιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατέστησε σαφές πως οι κίνδυνοι είναι τόσο μεγάλοι που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την τέλεια παγκόσμια συστημική καταιγίδα. Και αφού το πρώτο ντόμινο της Ιταλίας έπεσε, οι επικεφαλής των μεγαλυτέρων επενδυτικών κεφαλαίων του κόσμου και οι παγκοσμίου φήμης οικονομολόγοι «καλλιέργησαν» από την (κεκλεισμένων των θυρών) συνάντησή τους στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης το «σύνδρομο του ντόμινο» της Δύσης.

Η «μόλυνση» επεκτάθηκε στην Ισπανία, τη Γαλλία κ.α., που καλούνται να εφαρμόσουν μέτρα «ιστορικών διαστάσεων». «Ξυπνήστε, ο... “Ευρωγεδδών” είναι προ των πυλών», μας προειδοποιούν. H διαβόητη «θεωρία του ντόμινο» έγινε διάσημη στις HΠA όταν ο απερχόμενος στις 19 Iανουαρίου του 1961 πρόεδρος Nτουάιτ Nτ. Aϊζενχάουερ συμβούλεψε τον Kένεντι πως η πτώση του Λάος -και άρα του Bιετνάμ- στους κομμουνιστές θα επέφερε την πτώση ολόκληρης της Νοτιοανατολικής Aσίας και θα αποτελούσε σοβαρή απειλή για την ασφάλεια τη Δύσης.

H «θεωρία του ντόμινο» βασάνισε τις HΠA καθ’ όλο τον πόλεμο του Bιετνάμ και πέρα από αυτόν. Aποτελούσε μια από τις δόλιες ιδέες στο ρεπερτόριο της εξωτερικής πολιτικής. Ένα σχετικά μικρό μέρος του πλανήτη μπορεί να μεταμορφωθεί σε τεράστια καταστροφή, αν αρχίσουμε θεωρητικά να προσθέτουμε σε αυτό έναν οποιονδήποτε αριθμό κρατών. Το μέλλον, όμως, δεν είναι ποτέ προκαθορισμένο.

H απώλεια του Bιετνάμ δεν έφερε την κατάληψη της Νοτιοανατολικής Aσίας από τους κομμουνιστές. Ένα χαμένο ντόμινο μπορεί να ρίξει κάτω άλλα ντόμινο, μπορεί όμως και να σημάνει έναν συναγερμό που θα σώσει άλλα ντόμινο. Αλλά, με την απλοϊκότητα και τη μοιρολατρία της, η «θεωρία του ντόμινο» καθιστά άχρηστες τις περαιτέρω σκέψεις... Τώρα η σύγχρονη εκδοχή της «θεωρίας του ντόμινο» έχει εμπλουτισθεί με την άποψη που θέλει την πολυσύνθετη κρίση από την Κίνα να έχει ολέθριες επιπτώσεις στην Ε.Ε. Η διασύνδεση μεταξύ των περιφερειακών ντόμινο και του ευρωπαϊκού σκληρού πυρήνα αποτελεί γεγονός, με συνέπεια η Ε.Ε. να σπεύσει να κλείσει τα εξωτερικά της σύνορα.

Η λύση μπορεί να φαντάζει μονόδρομος, δηλαδή να βαφτίζουν οι Βρυξέλλες κουτοπόνηρα τα οικονομικά μέτρα «πρόγραμμα ενίσχυσης της πραγματικής οικονομίας», αλλά μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν. «Η χαλάρωση της λιτότητας και η ενίσχυση τόσο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων όσο και των κολοσσών δεν είναι επαρκής για να αντιμετωπιστεί η ευρω-καταστροφή», προειδοποιούν τους Ευρωπαίους οι κορυφές του συνεδρίου. Δυστυχώς, η νομισματική ή η δημοσιονομική πολιτική δεν είναι ούτε επαρκείς ούτε κατάλληλες για να σπάσουν τον φαύλο κύκλο, όταν ξεσπάει κρίση στην πραγματική οικονομία και, ταυτόχρονα, λόγω του σοκ της πανδημίας.

Αλλά η κρίση δεν είναι μόνον ευρωπαϊκή σε ό,τι αφορά στην έκταση και το βάθος της, αλλά και διεθνοποιημένη σε ό,τι αφορά στις πολιτικές ευχέρειες της αντιμετώπισής της. Εν μια νυκτί, και στην Ελλάδα, όπου κανείς δεν φαίνεται να γνωρίζει τι ακριβώς θα συμβεί, ούτε κανείς μπορεί να εγγυηθεί αν θα καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε τη νέα οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μια κοινωνία γεμάτη από νέα θύματα. Και τι σημαίνουν όλα αυτά για την εθνική μας κυριαρχία; Ήδη με τη δεκαετή, εφιαλτική μνημονιακή κρίση έχει τελειώσει η Ελλάδα του ’74, η Ελλάδα που κατάπιε και χώνεψε με lifestyle και καλοπέραση τους «Αττίλες» και άφησε να την καβαλήσουν οι πολύχρωμοι μητραλοίες της «Δημοκρατίας»...

Υπάρχει πλέον ένα νέο ανοιχτό ραντεβού με την Ιστορία. Στο πλαίσιο αυτό, ο πολιτικός λόγος ηχεί κούφιος και ανεπαρκής. Κυρίως, επειδή η αδήριτη ανάγκη επιβίωσης συναρτάται με την αντικειμενική πολιτική αδυναμία να χαραχθούν πολιτικές εξόδου από την κρίση στη βάση εθνικών επιλογών.